Page 37 - Tarih-10 | 5.Ünite

DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595)

Kanuni Dönemi’ni anlatan “Süleymannâme” adlı eserde Fransa
ile yapılan ittifak hakkında Osmanlı görüşü şu şekildedir: İm-
parator Şarlken tüm Avrupa’nın başı olmak iddiasıyla Fransa’yı
Müslümanlara karşı ittifaka zorlamaktadır. Bu nedenle İslam’ın
Sultanı Süleyman’ın Fransız kralı ile ittifakı bir zorunluluk
hâlini almıştır. Eğer Fransa bu ittifaktan cayarsa bütün Hris-
tiyan dünyasının Osmanlılara karşı birleşmesi kaçınılmaz olur. BİLİYOR MUSUNUZ?

Osmanlılar, Habsburglara karşı isyan eden Hollandalıları da des-
teklemiştir. Osmanlı Devleti; Hollandalılardan, İspanya’da zorla
dinleri değiştirilmeye çalışıldığı için isyan eden Müslümanlarla
işbirliği yapmalarını istemiştir. Ayrıca İngiliz Kraliçesi I. Elizabeth,
İspanyol donanmasının İngiltere’yi istila etmesi tehdidiyle kar-
şılaştığında, İspanya’ya karşı Osmanlıları ortak deniz harekâtına
ikna etmeye çalışmıştır. Böylece Osmanlı Devleti, Habsburgların
tüm Avrupa’yı kendi hâkimiyeti altında toplaması ve Haçlı Seferi
düzenleme ihtimaline karşı zayıf devletleri destekleme siyasetini
temel politika olarak seçmiştir.
Osmanlı Devleti’nin XV ve XVI. yüzyıllarda izlediği siyasetten bir
diğeri ise Afrika’daki Müslümanların himaye edilmesidir. 1492’de
İspanyol birliği gerçekleşmiş ve Endülüs'teki Beni Ahmer Devleti
yıkıldığı için burada yaşayan insanlar korumasız kalmıştır. İspan-
ya Krallığı, Hristiyanlığı kabul etmeyen Müslüman ve Yahudilerin Görsel 5.47
İspanya’yı terk etmeleri için işkence uygulamaya başlamıştır. Bu Yahudi göçleri (Gravür)
nedenle buradaki Müslümanlar, Kuzey Afrika’ya Osmanlı gemile-
riyle göç etmiştir. Ayrıca Osmanlılar, Yahudileri de (Görsel 5.47)
İstanbul’a nakletmiştir.

İspanya’daki Müslüman ve Yahudilere Yardım Edilmesi
Isabella ve Ferdinand, 1492 yılında Gırnata
sultanlığını ortadan kaldırarak İspanyol bir-
liğini oluşturmuştur (Görsel 5.48). Avrupa bu
zaferi, İstanbul’un düşmesi karşısında İslam
dünyasına vurulmuş bir darbe olarak algıla-
mıştır. Isabella ve Ferdinand, ülkelerindeki bü-
tün Müslümanlara ve Yahudilere yarımadayı
terk etmelerini, eğer burada kalacaklarsa Hris-
tiyanlığa geçmelerini emretmiştir. Bu nedenle
Müslümanlar, kafileler hâlinde Kuzey Afrika Görsel 5.48
Müslüman ülkelerine, Cezayir ve Tunus’a Osmanlı gemileriyle Gırnata şehrinin düşmesi (Temsilî)
göç etmiştir. Bu göç, XVII. yüzyıl başlarına kadar devam etmiş
ve mübtecel adı ile anılan bu Arap göçmenlerden bir bölüğü
Galata’da Arap Camii etrafına yerleştirilmiştir. 1492’de İber
Yarımadası’ndan kovulan Yahudilere de II. Bayezid tarafından
her türlü güvence verilerek sığınma hakkı tanınmıştır. O zaman
İspanya ve Portekiz’de yüz bin kadar Yahudi, Osmanlı ülkesine YORUMLAYALIM
gelip sığınmışlardır (İnalcık, 2010, s.245’ten düzenlenmiştir).

İspanya’daki Müslüman ve Yahudilere yardım edilmesi, Osmanlı
Devleti’nin hangi özelliğini ortaya koymaktadır?

155