Page 8 - Tarih-10 | 6.Ünite

6. ÜNİTE

Enderun-ı Hümâyun bölümünde hizmet edenlere genel olarak
Enderun halkı veya hademeleri adı verilirdi (Tablo 6.2).

Tablo 6.2: Enderun Halkı
Enderun’daki Görevliler

Has odabaşı Has Oda’nın amiridir.
Silahdar ağa (Görsel Padişahın silahlarından sorumlu olan
6.6) kişidir.
Padişahın kaftan ve kürklerine bakan
Çuhadar ağa
görevlidir.
Padişahın çizme ve ayakkabılarından
Rikabdar
sorumlu kişidir.
Padişahın sarıklarını ve çamaşırlarını
Tülbent ağası
muhafaza eden kişidir.
Sarayın genel sorumlusu ve sarayda
Kapı ağası
padişahın mutlak vekilidir.

Enderun’daki diğer görevliler ise Babüssade Kapısı’nı muhafaza
eden ak ağalar, acemiler ve devşirmelerdi.
Padişahın evi olan Harem-i Hümâyun bölümünün genel sorumlusu
Görsel 6.6 Darüssade ağasıydı. Derece olarak vezîriâzam ve şeyhülislamdan
Silahdar ağa (Temsilî) sonra gelen Darüssade ağasının en önemli görevi, padişahın ha-
remini korumaktı. Ayrıca haremde bulunan görevlilerin (Tablo 6.3)
terfi ve ceza işlemlerini padişaha arz eder ve tayinlerini yapardı.
Haremeyn-i Şerifeyn vakıflarının sorumlusu, sûrre alaylarının
düzenleyicisiydi.

Tablo 6.3: Harem Halkı
Harem’deki Görevliler
Saray ağası Sarayın temizlik ve düzeninden sorumluydu.

Saray kethüdası Saray kapısını bekleyen görevlileri idare ederdi.
Görsel 6.7
Kubbealtı salonunda divan Hazinedar ağa Harem-i Hümâyun’un masrafları ile ilgilenirdi.
toplantılarının yapıldığı yer
(Topkapı Sarayı)
Harem’de ayrıca iç oğlanları, diğer harem ağaları,
kethüda ve imam görev yapmaktaydı.

Divân-ı Hümâyun, merkez teşkilatının en önemli
kurumu olup Orhan Bey zamanında kuruldu. Devlet
kurulu anlamına gelen Divân-ı Hümâyun’da siyaset,
hukuk, sosyal, ordu, ekonomi ile ilgili her türlü konu
görüşülüp tartışılır ve padişahın onayı ile karara
bağlanırdı. Divan toplantıları Topkapı Saray’ında,
Osmanlı Devleti’nin cihanşümul özelliğini ortaya
koyan Kubbealtı denilen salonda yapılırdı (Gör-
sel 6.7). Toplantı sonrası alınan kararlar sadece
Osmanlı’yı değil aynı zaman da bütün dünyayı
ilgilendirirdi.

172