Page 8 - Tarih-10 | 7.Ünite

7. ÜNİTE

Osmanlı Şehirlerinde Yaşam

Şehirlerdeki mahalle halkı; cami ve mescitlerin dışında kahve-
hane, bozahane gibi mekânlarda veya düzenlenen panayır ve
şenliklerde bir araya gelmiştir.
Türk toplumunda kaynaştırıcı bir
özelliğe sahip olan bu mekân
ve faaliyetler, bireyler arasında
sosyal bağların güçlenmesinde,
geleneklerin sürdürülmesinde ve
inançların tazelenmesinde etkili
olmuştur.
Eğlence kültürünün bir parçası
olan düğünler, insanların güzel
zaman geçirdikleri şenliklere dö-
nüşmüştür. Toplumun her sınıfın-
dan insanların katıldığı en gör-
kemli şenlikler ise şehzadelerin
sünnet törenleridir (Görsel 7.6).
Osmanlı sultanlarının komşu ya
da rakip beyliklerden kız alarak
Görsel 7.6 yaptıkları padişah düğünleri ise
Şehzadelerin sünnet töreni XV. yüzyıl ortalarına kadar devam etmiştir. II. Mehmet’in Dulkadiro-
(Minyatür)
ğulları’ndan Sitti Hatun’la düğün töreni üç aydan fazla sürmüştür.

Şenlikler ile ilgili ayrıntılı bilgileri surnamelerden almaktayız.
“Sur” sözcüğü; düğün, ziyafet, şehrayin, şenlik anlamlarına ge-
lir. “Name” sözcüğü de mektup, risale, kitap gibi anlamlar taşır.
Düğün, şenlik, ziyafet ve benzeri konularda yazılan eserlere
BİLİYOR MUSUNUZ? bu iki sözcüğün birleşmesinden meydana gelen “surname”
adı verilmiştir.

Halk için bir rahatlama aracı olan şenliklerde sergilenen zenginlik
ve ihtişam ile halkın ve davet edilen yabancı devlet adamlarının
etkilenmesi de amaçlanmıştır. Şenlik için yapılan harcamalar ül-
kedeki ticari hayatta geçici de olsa bir hareketlilik yaşanmasını
sağlamıştır. Şenliklerde alaylar düzenleyen esnaf loncaları, araba
üstünde ya da sırtta taşınan canlı sahneler hazırlayarak mallarını
hem halka hem de yabancı konuklara sergileme şansı bulmuştur.
Bu şekilde şenlikler bir tür panayır ve fuar görevini üstlenmiş ve
üretilen malların iç ve dış pazara tanıtılmasıyla ekonomik hare-
ketliliğe katkı sağlamıştır.

1582 yılında III. Murad’ın şehzadesi Mehmet için düzenlediği
sünnet töreni birçok açıdan farklıdır. Fransa, Venedik, Raguza,
Transilvanya, Moldova elçileri gibi misafirler de bu törene
katılmış ve tören 52 gün sürmüştür. Düğün hazırlıkları için
Mısır’dan şeker, Hindistan’dan çeşitli baharatlar ve Halep’ten
BİLİYOR MUSUNUZ? kumaşlar getirtilmiştir. Ayrıca misafirlere pilav dağıtımı için
1 500 bakır sini döktürülmüştür.

190