Page 23 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük - Ünite 3
P. 23
3. Ünite
3. 6. TOPLUMSAL ALANDA
YAPILAN İNKILAPLAR
Görsel 3.18: Atatürk ve çağdaş Türk toplumu
Araştır Öğren Paylaş
Yönetim biçiminin değişimi ile toplumsal yaşamdaki değişimler ara-
sındaki ilişkiyi araştırınız. ?
3. 6. 1. Şapka İnkılabı ve Kıyafette Yapılan Düzenlemeler
Osmanlı Devleti bir imparatorluk olduğundan halkın giyim kuşamı çeşitlilik
gösteriyordu. Bu durum Osmanlı toplumunun çok uluslu yapısından kaynak-
lanmaktaydı. XIX. yüzyılda Sultan II. Mahmud tarafından, ordu ve devlet
memurlarına Batı tarzı kıyafet ve başlık olarak fes giyme zorunluluğu getiril-
di. Fakat bu düzenleme toplumun geneline yayılamadı.
Cumhuriyet Dönemi’ne gelindiğinde Atatürk, Türk milletinin çağdaş dünya-
nın bir parçası olması için hemen hemen bütün dünyada kabul edilmiş kıya-
fetleri kullanmasını gerekli görüyordu (Görsel 3.18). Bunun için öncelikle
halkın yeni kıyafetler giyme düşüncesine alıştırılması yönünde çalışmalar
başlattı. 1925 yılından itibaren orduda kasket ve kep kullanılmaya başlandı.
Şapka ve kıyafetteki en büyük adım 24 Ağustos 1925’te Atatürk’ün Kastamo-
nu’ya yaptığı gezide atıldı. Kastamonu’ya başında bir şapka ile giden Atatürk,
burada şapka ile ilgili bir konuşma yaptı. Ardından İnebolu’da yaptığı ko-
nuşmada: “Medeni ve uluslararası kıyafet bizim için çok cevherli milletimiz
için layık bir kıyafettir. Onu giyeceğiz. Ayakta iskarpin veya fotin, bacakta
pantolon, yelek, gömlek, kravat, yakalık, ceket elbette bunların tamamlayıcısı
olmak üzere başta kenarlıklı başlık. Bunu açıkça söylemek isterim bu başlığın
ismine şapka denir.” diyerek yeni dönemin kıyafet anlayışını açığa kavuştur- Görsel 3.19: Atatürk fötr şapka ile,
du (Görsel 3.19). 1 Eylül 1925
Bu gelişmelerin ardından TBMM, 25 Kasım 1925’te şapka giyilmesi hak-
kındaki kanunu kabul etti. Bu tarihten itibaren şapka ve kasket, çağdaşlığın
sembolü olarak Türk milleti tarafından kullanılmaya başlandı.
Türk Dil Kurumu açıldı. I. Türk Dili Kurultayı toplandı.
1932 1932
12 Temmuz
121