Page 38 - Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrenciler

ORTAÖĞRETİM KADEMESİNDE KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARI

Özbakım ve Motor Beceri Özellikleri
Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş olan kişilerde, yetersizlik durumlarının tür ve derecesine göre, başı
kaldırma ve dik tutma, sürünme, dönme, oturma ve yürüme gibi temel motor becerilerin kazanılmasında ak-
ranlarına kıyasla gecikmeler meydana gelebilir. Ayrıca, el-göz koordinasyonu ve denge konusunda belirgin sı-
nırlılıklar da yaşanmaktadır (Sucuoğlu 2009). Bu bireyler, kişisel bakım becerilerini yerine getirmede zorluklar
ve engellerle karşılaşabilirler. İnce ve kaba motor becerilerin gelişimindeki bu gecikmeler, ip atlamak, merdiven
çıkmak ve inmek, zıplamak, koşmak, atlamak, topa vurmak ve fırlatmak gibi kaba motor aktivitelerinde so-
runlara yol açabilir. Kalem kullanmak, düğme iliklemek, küçük nesneleri tutmak gibi ince motor becerilerde de
güçlükler yaşanabilir. Motor becerilerdeki bu zorluklar, özbakım yeteneklerini olumsuz etkileyebilir.

5. Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenciler İçin Uyarlamalar

Bireylerin zihinsel yetersizlikleri, onlar için önemli sınırlılıklar oluşturabilir. Bu nedenle, bu tür zihinsel
yetersizliği olan kişiler genellikle yoğun eğitim desteğine muhtaçtır. Eğitimde yapılan uyarlamalar, öğrencilerin
akademik performanslarını ve sosyal, duygusal, davranışsal yeteneklerini geliştirmeyi hedefler (Doğanay- Bil-
gi, 2019). İşte bu sebepten dolayı, öğretmenlerin eğitim süreçlerinde bu tür uyarlamaları entegre etmeleri bü-
yük önem taşımaktadır.
Fiziksel koşullar ve öğrenme iklimi, öğrencilerin eğitim deneyimlerini büyük ölçüde etkiler. Etkili öğ-
retim için, öğrenme ortamlarının uygun şekilde düzenlenmesi gerektiği vurgulanmalıdır (Özkubat, 2018).
Öğrencilere uygun öğrenme ortamları sağlamak amacıyla, sınıf düzenlemeleri ve uyarlamaları yapılmalıdır
(Doğanay-Bilgi, 2019). Sınıfın ısısı, aydınlatması, gürültü seviyesi ve boyutu gibi fiziksel özellikler, öğrencilerin
öğrenme süreçlerini etkileyebilir. Bu nedenle, sınıfların dış gürültüden izole edilmesi önemlidir. Fiziksel ortam
düzenlenirken, zihinsel engeli olan öğrencilerin sınıfın giriş veya pencere yanında oturmamasına özen göste-
rilmelidir ve onlar gürültü kaynaklarından uzakta tutulmalıdır. Öğrencilerin tahtaya ve öğretmenin masasına
yakın oturması yararlı olacaktır. Davranış sorunları olan öğrencilerin sınıfın ön kısımlarına oturtulması, öğret-
menin sınıf üzerindeki kontrolünü kolaylaştırabilir. Öğretmenlerin sınıf içi oturma düzenini daire veya U şeklinde
ayarlaması, öğrencilerin birbirlerini ve öğretmeni net bir şekilde görmelerini sağlar. Zihinsel engelli öğrenciler
için farklı oturma düzenleri denenerek, hangi düzende daha iyi öğrendikleri belirlenebilir. Dikkat eksikliği olan
öğrencilerin, dikkat dağıtıcı görsel materyallerden uzakta oturtulmaları faydalı olacaktır.

Zihinsel yetersizliği olan kişiler, yaşamları boyunca sosyal ilişkiler, eğitim ve iş yaşamında bir dizi zor-
lukla yüzleşirler (Avcıoğlu, 2012). Bu bireylerin sosyal yeteneklerini geliştirmeleri için, sınıf arkadaşları ile ger-
çekleştirilen oyunlar ve aktivitelerde aktif katılımlarının teşvik edilmesi önemlidir. Akran desteği, zihinsel ye-
tersizliği olan kişilerin öğrenmelerine yardımcı olan önemli bir faktördür ve bu destek, diğer yetersizliklerden
etkilenmiş bireyler için de geçerlidir. Bu yaklaşım, öğrencilerin sosyal olarak daha fazla kabul görmelerini ve
akademik yeteneklerini geliştirmelerini sağlayan etkili bir yaklaşımdır.

38