Page 100 - Türk Dili ve Edebiyatı Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri

Türk Dili ve Edebiyatı

10.SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI

Farklı metin türlerinin okuma çalışması için (FÖOD1) sınıf dört gruba ayrılır (SF1).
İlk gruba mesnevi türünden, ikinci gruba fabl türünden, üçüncü gruba destan türün-
den, dördüncü gruba da halk hikâyesi türünden bir metin kâğıdı verilir ve grupların
kendi aralarından birer sözcü seçmeleri istenir. Öğretmen; her metin türünden, her
grubun sırasıyla okuma yapacağını ve okuma yapılırken diğer öğrencilerin dinle-
dikleri metin türleri arasındaki farkları öğrenme günlüklerine not etmesi gerektiğini
söyler (ÜF1).
Gönüllü gruplardan başlanarak grup sözcüleri tarafından metinler sınıfa sesli ola-
rak okunur (SF2, SF3). Her grubun ilk okumasının tamamlanmasının ardından
metin türleri gruplar arasında değiştirilir ve farklı bir sözcü seçilir. Seçilen sözcü,
o metin türünü sesli okuma ile sınıfa okur. Bu işlem tüm grupların metin türlerinin
tamamını (destan, fabl, mesnevi, halk hikâyesi) okumalarına kadar devam eder.
Okuma esnasında öğrencilerin okuma stratejilerini doğru kullanması için öğretmen
hatırlatmada bulunur (SF2).
Okumaların tamamlanmasının ardından öğretmen metinlerin sözlü kültürle, anlat-
ma geleneğiyle ilişkisi ve konusuyla ilgili öğrencilere sorular sorar (SF4). Etkileşimli
tahtadan metin türlerini (destan, fabl, mesnevi, halk hikâyesi) sırasıyla açar. Öğ-
rencilerden metinlerde anlamını bilmedikleri kelimeleri öğrenme günlüklerine not
almaları istenir (İF2). Metinlerdeki anlamı bilinmeyen kelime ve kelime grupları,
kullanıldığı bağlamdan hareketle öğrenciler tarafından tahmin edilir (İF3). Metin-
lerde açıkça ifade edilen neden-sonuç, koşul-varsayım gibi bilgiler belirlenir ve öğ-
renme günlüğüne not alınır (İF2). Metinlerin teması tespit edilir, temanın ele alınan
yönü açıklanır ve not edilir (İF2). Öğretmen metinlerin yazılma amacını, toplumla-
rın ve milletlerin ortaya çıkış sürecini de gözeterek metnin yazıldığı dönemle ilişki-
lendirir. Her bir türün; şekil, dönem ve üslup özellikleri öğrenciler tarafından birer
cümleyle açıklanarak öğrenme günlüklerine yazılır (ÜF2).
Öğretmen gelen cevaplar doğrultusunda elde edilen bilgileri sözel olarak sınıflan-
dırır (İF4). Öğrencilere öğrenme günlüğündeki bilgiler doğrultusunda seçecekleri
metnin ana fikrini yazmalarını ve özetlemelerini söyler; gönüllü öğrencilerden baş-
layarak özetlerin sınıfta okunmasını sağlar.

Öğrencilerin Türk dili ve edebiyatında anlatmaya bağlı metin türlerindeki değişim
ve dönüşüm yolculuğunu fark etmesi için sorulan sorulara verdikleri cevaplar de-
ğerlendirilir, yapıcı geri bildirimlerle eksikler ve hatalar düzeltilir.
Değerlendirme
Öğrenciler okuma stratejilerini kullanır.

Destan, fabl, halk hikâyesi, mesnevi türünün özelliklerini ve farklarını ayırt eder.
Farklı duyusal girdi seçenekleri sağlayın:
• Bilgilerin görüntülenmesini özelleştirmeye izin veren seçenekler (punto büyük-
lüğü şekil zemin ayrımı vb.)
• Görsel bilgilere sözlü alternatifler sunan seçenekler
Kullanılan Evrensel
Tasarım Ögeleri Dil ve semboller için seçenekler sağlayın:

• Kelime ve sembolleri (ikon görseller vb.) tanımlayan seçenekler
İçeriği anlamak için seçenekler sunun:
• Bilgi işlemeye rehberlik eden seçenekler

100