Page 168 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Yapılış Amacına Göre Deneyler
Kapalı Uçlu Deney

Deney No 1
Deney Süresi 40 + 40 dk.
Deneyin Adı Farklı Dalga Boyundaki (Kırmızı, Yeşil, Sarı, Mor) Işığın Fotosentez Hızına Etkisi
Deneyin Amacı Işığın dalga boyunun fotosentez hızına etkisini inceleyebilmek.
Kazanım 12.2.2.3. Fotosentez hızını etkileyen faktörleri değerlendirir.

Teorik Bilgi
Bitkisel fotosentez, bitkinin kloroplast taşıyan kısımlarında gerçekleşen özümleme olayıdır. Işık enerjisi ile klorop-
lastlarda CO gazının indirgenerek organik bileşiklerin üretilmesi olarak tanımlanabilir. Bu olay sırasında su ve en-
2
zimler kullanılır; ışık enerjisi, kimyasal bağ enerjisine dönüştürülür.
Işık
C H O + 6O
6CO + 6H O Kloroplast 6 12 6 2
2
2
Fotosentez için CO , H O, ışık, klorofil ve enzimler gereklidir. Fotosentez ile canlıların yaşam ortamındaki CO ve O
2
2
2
2
dengesi sağlanmaktadır. Bitkiler, besin piramidinin alt basamağını oluşturur. Doğadaki tüm canlıların yaşamı, bitki-
lerin fotosentez ile ürettiği besin ve enerji dönüşümüne bağlıdır.
Fotosentez hızına etki eden çevresel etmenler; CO konsantrasyonu, sıcaklık, ışık şiddeti, ışığın dalga boyu, H O
2
2
miktarı, bazı kimyasallar ve mineral tuzlardır. Fotosentez hızı, farklı dalga boylarındaki ışıkta farklıdır; kırmızı ve
mor ışıkta yüksek iken yeşil ışıkta düşük değerdedir. Aşağıda verilen grafikle de ifade edilen bu durumun sebebi;
kloroplastlardaki klorofil molekülünün kırmızı ve mor ışığı absorblaması, yeşil ışığı ise yansıtmasıdır.
Absorbsiyon/Fotosentez oranı

Işığın dalga boyu (nm)
Yönerge
Gerekli güvenlik önlemlerini alarak deney basamaklarını takip ediniz. Deney sonunda verilen değerlendirme soru-
larını dikkate alarak deney raporunu yazınız ve zamanında teslim ediniz. Size verilen öz değerlendirme, grup değer-
lendirme veya akran değerlendirme formlarını da raporunuza ekleyiniz.

Deney Malzemeleri
• Su bitkisi • Özdeş kırmızı, yeşil, mor ve • 4 adet 500 mL’lik beherglas
• Termometre sarı renkli ışık kaynağı • 4 adet deney tüpü
• %1’lik bikarbonat çözeltisi • 4 adet cam huni • 4 adet küçük tahta küp
• Makas • Musluk suyu

167