Page 24 - ESTETİK 11
P. 24
1.5. Estetiğin Diğer Alanlarla İlişkisi
Var olan her şeyin birbiriyle bir ilgisi bulunur. Bir
insan başarısı olan estetiğin diğer alanlardaki başa-
rılardan etkilenmesi ve aynı etkide bulunması kaçı-
nılmazdır.
1.5.1. Estetiğin Diğer Bilimlerle İlişkisi
Bilim ve bilgi türlerinin diğer bilim ve bilgi türlerin-
den farkını belirginleştirmesinde birbirlerine karşı
Görsel 1.11: Ahşap Dişliler, 1500, Leonardo Da Vinci, Kâğıt koydukları sınır, o bilim ve bilgi türü açısından çok
üzeri kalem ve tebeşir, Özel koleksiyon önemlidir. Bilimlerin ve bilgi türlerinin araştırdığı
gerçeklik, buna ulaşmaya çalışan diğer bilgi türle-
rinin elde ettiklerinden istifade etmesiyle gerçekle-
şir. Her bilim ve bilgi türünün bağımsızlığını kaybetme korkusu, bu etkileşimi zorlaştırsa
da gerçeğin bütüncül yapısı birbirileriyle yakınlaşmayı zorunlu kılar. Estetik de diğer fel-
sefe disiplinleri ve bilimlerle etkileşimini devam ettirmiştir.
Bilim ve sanat alanındaki köklü değişiklikler, bilimin ve teknolojinin sanata girmesi, sa-
natta işlevselliğin daha çok aranmasına sebep olmuştur (Görsel 1.11). Estetik alanın iliş-
ki içinde olduğu alanlardan biri mitolojidir. Mitoloji ilkel toplumların insan yaşantısını,
evrenin oluşumu ile ilgili meraklarının efsanelerden oluşan açıklamalarını konu edinir
(Görsel 1.12). Estetik tarihsel gelişim sürecinde psikoloji bilimiyle de ilişki içindedir.
Son iki yüzyılda estetik, toplum bilimi olan sosyolojiden de yararlanmıştır. Estetiğin en
çok ilişki içinde olduğu bir diğer bilim de sanat tarihidir. Sanat tarihi sanatların gelişme
evrelerini inceler.
Bilim, estetiğin konusu olan sanatı olgusal olarak inceler. Tarihsel bir olgu olarak sanat
tarihinin toplumsal yanını sosyoloji, akustik yanını fizyoloji, fiziksel yönünü fizik, psişik
yönünü de psikoloji inceler. Sanat olgu olarak başlıca dört ögeden oluşmaktadır. Bun-
lar: Sanatçı, sanat yapıtı, alımlayıcı, yapıt-alımlayıcı ilişkisi olarak iletişimdir. Günümüzde
estetik, iletişim ve bildirişim araçlarının gelişmesiyle beraber gittikçe önemini arttıran
bir araştırma alanı olarak karşımıza çıkar. Eskiden beri devam eden güzel, iyi ve doğru
arasındaki yakınlaşma da bunun dışında değildir.
Görsel 1.12: Fotoğraf, Igor Miske
22