Page 79 - ESTETİK 11

dırdığı duygulara estetik yaşantıya da-
yanır (Görsel 3.31). Bilgi

Duygusal etki kuramında sanat eseri- Notu
nin asıl özelliği sanat izleyicisi üzerinde ‘‘
duygusal etkiler yaratmasıdır. Estetik Edebiyat alanında
değer taşıyan sanat eseri, sanat izle- daha geniş bir kitleye
yicisinde estetik bir duygu yaratır. Bu ulaşmış olan duygu-
duyguyu alan sanat izleyicisi yapıttaki sal etki sanat kuramı
estetik değer üzerinden estetik bir ya- resim sanatında Wil-
şantıyı deneyimlemiş olur. liam Turner (Vilyım
Görsel 3.31: George Santayana Törnır), (1775-1851),
Duygusal etki kuramı, sanat yapıt- Elisabeth Louise Vi-
larının izleyicileri üzerindeki duygusal etkilerinin nasıl oluştuğunu gée-Lebrun (Elızabet
açıklamak için çeşitli faktörleri inceler. Bu faktörler arasında sanat Loıs Vige Lebrun)
yapıtının içeriği, sanatçının niyeti, izleyicinin deneyimleri ve kişisel (1755-1842), Frıda
özellikleri gibi unsurlar yer alır. Kahlo (Frida Kahlo)
(1907-1954) ve Os-
Sanat izleyicisi sanat eseri karşısında deneyimlediği duygulara bağlı kar Kokoschka (Oskar
olarak değer yargılarını geliştirir. İzleyicinin zevk alması, estetik ya- Kakuska) (1886-
şantı yaşaması öznel duygu ve yaşadıklarından kaynaklanır. Sanat 1980) temsil etmiştir
eserine yüklediği güzellik niteliği izleyicinin kendi dünyasında mev- (Görsel 3.32). ‘‘
cuttur. Bir izleyicinin güzel bulduğu bir sanat eserini başka bir izleyici
güzel bulmayabilir. Bu da güzelin izleyicinin öznel yaşamından kay-
naklandığını gösterir.

Görsel 3.32: Kar Fırtınasındaki Buharlı Gemi, 1842, William Turner, 91x122 cm, Tuval üzerine yağlıboya, Tate Gallery, Londra

77