Page 75 - ESTETİK 11

bir nesneyi bir olayı anlatıyor olsa da onu tak-
lit etmiş sayılmaz, duyguları ile değiştirerek
anlatır. Collingwood ve Croce’a göre sanat;
sanatçının duygularını özgür bir biçimde, ku-
rallara bağlı olmadan kendine ait bir tarzda
anlatmasıdır. Doğanın kendisinde uyandırdığı
duygu ve yaşantıları nesnel yaşama aktarır
(Görsel 3.21). Yansıtma kuramında olduğu
gibi sanat eseri artık bir ayna değildir. Sanat
eseri sanatçının iç dünyasına, ruhuna açılan
bir pencere olmaktadır.

Anlatımcı kuram sanatçının duygularını öz-
gürce anlatabilmesi için kurallara bağlılığı red-
deder. Bozulmuş şekiller, çizgiler ve abartılı
renkler kullanılarak sanatçının duygusal Görsel 3.21: R.G. Collingwood
dünyasını aktarmayı hedefler. Anlatımcı ku-
ram, 19. yüzyıl idealizmine ve gerçekçilik bakışına karşıdır. Antinatüralist öznelliğe sahip
bir anlayış içerir. Anlatımcı kuram; edebiyat, film, heykeltıraşlık, mimari, müzik, resim,
tiyatro gibi birçok sanat formlarını da kapsamaktadır.

Bilgi
Notu

‘‘

Edward Munch’un (Edvard
Mank)(1863-1944), Çığlık
adlı tablosu, anlatımcı sa-
nat kuramının en belirgin
örneğidir. (Görsel 3.22.)
Kuramın diğer temsilcileri
arasında Henri Matisse
(Henri Matis) (1869-1954),
Casper David Friedrich
(Kasper David Fredrich)
(1774-1840) ve Ernst
Ludwig Kirchner (Ernst
Ludvig Kıcher) (1880-1938)
vardır. ‘‘

Görsel 3.22: Çığlık, 1911, Edward Munch,
91x73,5 cm, Karton üzerine tempera ve
pastel, Ulusal sanat, mimarlık ve tasarım
müzesi, Oslo, Norveç

73