Page 117 - GRAFİK TASARIM 11
P. 117
3-Yön: Sanat eserinde gözün takip ettiği sanal yoldur. Bir ta-
sarım yüzeyi üzerinde kullanılan tüm görsel unsurlar bu sanal
yolu takip eder. Tasarımda hareket, kullanılan yazı ve resim-
lerin tasarım yüzeyinde değişik noktalara yönlendirilmesiyle
elde edilir. Tasarımcı, tasarımda verilmek istenen mesaj doğ-
rultusunda bu hareketi yönlendirmelidir. Yönlerin değiştiril-
mesi kompozisyona dinamizm ve hareket kazandırır (Görsel
3.52).
4-Devamlılık: Tipografik tasarımda kullanılacak görsel devam-
lılık, ritim duygusuyla paralellik göstermelidir. Görsel devamlı-
lık, izleyicinin tasarımda gördüğünü daha iyi algılaması ve ilgi-
sinin devamı için önemlidir. Tasarımcının tipografik tasarımda
devamlılığın sağlanması için gözün tasarım yüzeyinde belli il- Görsel 3.52. Tipografik sergi posteri
keler doğrultusunda hareket ettiğini bilmesi gerekir.
Görsel elemanlar, gözün bu hareketlerine ve algılama sırası-
na göre yerleştirilmelidir. Gözün izlediği yön, soldan sağa ve
yukarıdan aşağıya doğrudur. Gözün yatay hareketleri, dikey
hareketlerine oranla daha hızlı ve kıvraktır. Göz; büyükten kü-
çüğe, koyudan açığa, renkliden renksize, alışılmamış olandan
alışılmış olana doğru bir yol izler. Tasarımda devamlılık, gözün
bir unsurdan diğerine kesintisiz geçiş yaptığında sağlanmış
olur ve bu bilinçle yapılan tasarımın hedefine ulaşması kolay-
dır (Görsel 3. 53).
5-Denge: Tipografik tasarımda kullanılan aynı ya da farklı nes-
neler arasında uyumlu ilişkinin oluşturulmasıdır. Denge, tasa-
rım alanı içinde yer alan görsel ögelerin ve nesnelerin birbirini
taşıyacak şekilde düzenlenmesiyle elde edilir. Tipografik tasa-
rımın kendisiyle barışık olması için tasarımda dengenin sağ- Görsel 3.53. Tipografik info grafik,
Peter Grundy
lanması gerekir. Bir tasarım iki farklı denge sistemiyle düzenle-
nebilir: simetrik denge, asimetrik denge.
a- Simetrik denge: Simetri, tipografik tasarımda iyi orantılan-
mış ve dengelenmiş parçaların oluşturduğu genel yapıyı akla
getirirken hayalî bir çizgi ya da düzlem ile ayrılmış iki yönlü
biçim benzerliği olarak da tanımlanabilir.
Çizgileri, şekilleri ve renkleri simetrik kullanarak tasarımda
denge kurmak kolaydır ancak simetrik görünüm, tasarıma mo-
noton bir etki verdiğinden değişik ölçüler arasında da mutlaka
denge kurulmalıdır (Görsel 3.54).
Tipografik tasarımda simetrik denge, güvenli olduğu için tasa-
rımcılar tarafından yaygın olarak kullanılır. Simetri, tasarımda
dürüstlük ve saygınlığın psikolojik simgesi olduğundan daha
çok gelenek, resmiyet ve otoritenin vurgulandığı tasarımlarda Görsel 3.54. Tipografik broşür sayfa
tercih edilir. tasarımı, Piet Zwart
115

