Page 53 - GRAFİK TASARIM 11

Gerçeküstücülükte soyut bir kavramın somut görsel imgeyle ifade Görsel 2.38:
edilmesi, grafik tasarımda da kavramların görsel anlatımla ifade Afiş, 1924, Alexander Rodchenko,
edilmesi sürecinin doğmasına neden olmuştur. Somut ögelerin Puşkin Devlet Güzel Sanatlar
mantık dışı bir bağlamda kullanılması akılda kalıcılık açısından Müzesi, Moskova
çok etkilidir. Bu yöntem görsel iletişim tasarımına uyarlanmıştır.

Süprematizm ve konstrüktivizmin etkili olduğu 1910-1920 yıl-
ları arasında Rusya’da yaratıcı sanat alanında yaşanan parlak
dönem, 20. yüzyıl grafik tasarım ve tipografisini biçimlendirmiş,
uluslararası boyutta bir etki yaratmıştır. Vladimir Tatlin (1885-
1953) ve Alexander Rodchenko [Aleksandır Rodçenko (1891-
1956) (Görsel 2.38)] gibi dönemin önemli sanatçıları; endüstri
tasarımı, uygulamalı sanatlar ve görsel iletişim alanında sıra dışı
yapıtlar üretmişlerdir. Daha iyi bir toplum ve çevre sağlayabil-
mek için sanatla teknolojiyi birleştirme ideali, El Lissitzky’nin [El
Lisitski (1890-1941)] grafik tasarım üzerinde ilgiyle çalışmasını
sağlamıştır. Grafik tasarımda 1920’de resimlediği “İki Karenin Altı Görsel 2.39:
Bölümlü Süprematist Öyküsü (A Suprematist Tale of Two Squa- Afiş, Beyazları Kırmızı Kamayla
res in Six Episodes)” adlı kitap ve daha sonra tasarladığı “Beyaz- Vurun, 1919, El-Lissitzky,
ları Kırmızı Kamayla Vurun” adlı afiş süprematizmin en başarılı Van Abbemuseum, Eindhoven
uygulamalarındandır (Görsel 2.39). Konstrüktivizmin en başarılı
sanatçılarından biri olan Alexander Rodchenko tipografi, montaj
ve fotoğrafla tasarım alanında öncüdür. Sanatçı, dünya görüşü
doğrultusunda bireysel ifadeler yerine halk için sorumluluk yük-
lenmek gerektiğine inanarak 1921 yılında ressamlığı bırakmış ve
grafik tasarıma yönelmiştir. Şair Vladimir Mayakovski’nin (1893-
1930) “Şeyler Üzerine (Pra Eta)” adlı şiir kitabı için 1923 yılında
ilk kez bir dizi fotomontaj tasarlayan sanatçı, güçlü geometrik ya-
pılardan oluşan tasarımlarında saf renkli geniş alanlar, özlü ve
okunaklı yazılar kullanmıştır.
51