Page 136 - GENEL SANAT TARİHİ 10
P. 136
GENEL SANAT TARİHİ
Pop Art
Pop art; soyut dışavurumculuğa tepki gösteren genç sanatçıların 1960’larda akım hâline getirdikleri
bir sanat hareketidir. Savaşın bitmesiyle değişen ve şekillenen dünyada özellikle Amerika ve
İngiltere’de 1960 sonrasında sanatçılar tüketim kültürü konusuna yönelmişlerdir. Tüketim nesnelerini,
medyatik isimleri ve benzer ikonları konu alan pop artın çıkış noktası İngiltere’dir. Dadaist sanattaki
kolaj ve fotomontaj teknikleriyle oluşturulan ilk eserlerin dünya değerlerine karşı alaycı bir tavrı
vardır. Ayrıca XX. yüzyıl başında Duchamp’ın hazır yapım nesnelerini sanat eseri olarak sunması,
pop art sanatçılarının popüler kültür imgelerini
benzer bir motivasyonla sunmalarında etkili
olmuştur. Pop art, belli bir toplumsal durumu
yakından yansıtması ve kolay anlaşılır imgelerinin
kitle iletişim araçları tarafından kullanılmasıyla
kültürel olgu hâline gelmiştir.
Pop art, popüler kültürün görsel unsurlarını
kullanarak sıradan insan için ulaşılabilir ve
anlaşılabilir bir sanat oluşturmuştur. Gazeteler,
dergiler, sinema ve medyanın önemli simaları,
gündelik kullanım objeleri kültürel bir olgu
hâline gelmiştir (Görsel 5.8). Endüstrinin hâkim
olduğu ülkelerde tüketim kültürünün anlayışına
paralel olarak gelişmiş ve bu kültür tarafından
ilgi çekici olmuştur. Pop art, kullandığı imgelerin
Görsel 5.8: Elizabeth Taylor, Andy Warhol, 1965, Özel Koleksiyon kültürel anlamda yaygınlığıyla geniş halk kitleleri
tarafından benimsenmiştir.
Pop art akımının özellikleri:
• XX. yüzyıl sanatında önemli açılımlar sağlamıştır.
• Reklam imgeleri ve resimli roman gibi kitle iletişim araçlarından alınan tema ve teknikler
kullanılmıştır.
• Günlük ve sıradan şeyleri konu almıştır.
• Pop art hareketini belirleyen esas nokta tüketim toplumunun ihtiyaçları olmuştur.
• Başta Amerika olmak üzere gelişmiş ve sanayileşmiş ülkelerde yaşam tarzı ile endüstriyel üretim
nesneleri arasında birlik sağlamıştır.
• Görsel etkinin önemi nedeniyle parlak renkler ön plana çıkmıştır.
• 1960’lı yıllarda kolaj, resim ve heykel gibi değişik kollarda üretim yapılmıştır.
Bu akımın önemli sanatçıları arasında Andy Warhol (Endi Vorhol), Roy Lichtenstein (Roy Lihtenştayn),
Claes Oldenburg (Kılis Oldenburg), Jasper Johns (Jespır Cons) yer almaktadır.
Popüler kültürün en önemli kişiliklerinden ressam ve film yapımcısı Andy Warhol (1928–1987) günlük
yaşamın tabu hâline gelmiş markaları, nesneleri, ünlü film ve müzik yıldızlarını resmetmiş; bunların
fotoğraflarını afiş tarzı baskı teknikleriyle çoğaltmıştır. Canlı renkler kullandığı seri üretim temeline
dayanan portrelerini afiş tekniği ile çoğaltan sanatçı, bu tekniği akımın en önemli tekniği hâline
getirmiştir. Çalışmalarında yüzeyleri düz bir renge boyayan sanatçı; baskı tekniğiyle Mona Lisa
portresini de çoğaltmış böylece yüksek sanat olgusunu kırmıştır.
134