Page 138 - GENEL SANAT TARİHİ 10

GENEL SANAT TARİHİ

Jasper Johns (1930-……) resim, heykel ve baskı resimleriyle tanınan Amerikalı sanatçıdır. Yerleşik
sanat algısını değiştirip, şekillendirerek kendisinden sonra gelen birkaç kuşak sanatçıyı etkileyen
XX. yüzyılın en kışkırtıcı Amerikalı sanatçılarındandır. Çalışmaları hem neo-dada hem popüler
kültürden nesne ve imgeleri kullanması açısından pop art ile bağlantılıdır.
Yüzey kullanımı akıcı ve resimsel olan Johns; dönem işlerinde bayraklar, haritalar, hedef
tahtaları, rakamlar vb. ögeler kullanmış; bal mumu bazlı boya, alçıyla kabartma, oyma baskı,
heykel ve litografi tekniklerinden yararlanmıştır. Zıtlıklar, çelişkiler, paradokslar ve ironiler
dada sanatçılarında olduğu gibi Johns’ın çalışmalarında da sıkça rastlanan özelliklerdir. Jasper
Johns’un en tanınmış eseri “Bayrak”tır.

DERS İÇİ ÇALIŞMA Aşağıda pop art akımının özelliklerini yansıtan 5.12 numaralı görsel açıklamasıyla
birlikte verilmiştir. Görseli inceleyiniz ve pop arta ait özellikleri görsel üzerinde
tespit ederek verilen boşluğa yazınız.

Görsel 5.12: Bayrak, Jasper Johns, 1954-1955, Modern Sanatlar Müzesi, New York

Jasper Jhons’un “Bayrak” adlı eseri, çok sık gördüğümüz ve bir şeyler ifade eden bir görselin tekrar
canlandırılmış hâlidir. Bazı eleştirmenler tarafından bayrak mı yoksa resim mi olduğu sorgulanmıştır.
Farklı kişiler için farklı anlamlar ifade edebilecek olan eserde sanatçı izleyicisine nötr bir alan
bırakmıştır. Ahşap çerçeve içinde duran bir tuvalden oluşan resim, çok katmanlı bir yüzeye sahiptir.
Boyanın yarı saydam ve pütürlü yapısından boya altındaki bal mumu ve gazete parçaları görülmektedir.
Bu malzemelerin verdiği derinlik, ülkenin tarihî dokusunu ve politik hayatını yansıtmaktadır. Sembolik
dil aracılığıyla sanatın karışık şeyleri temsil edebileceğini vurgulamak istemiştir. Bu resim, modern
sanatta sınırları zorlayan eserlerden biri olmuştur.
1. Size göre bu eser bayrak mı, resim midir? Nedenlerini açıklayınız.
2. Sanatçı neden ABD bayrağını resmetmiş olabilir? Söyleyiniz.
3. Sanatçının kullandığı malzemelerin özel bir anlamı var mıdır? Açıklayınız.
4. Pop artla bu görsel arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

136