Page 142 - GENEL SANAT TARİHİ 10

GENEL SANAT TARİHİ

Minimalizm akımının özellikleri:

• Akımın sanatçıları, sanatta sadelik, basitlik ve azlık kavramlarını savunmuşlardır.
• Minimal yapıtlar yalın, temiz ve sade estetik anlayışlarıyla anlatımcılığa karşı durmuşlardır.
• Heykellerde figür yoktur.
• Eserler üç boyutludur.

• Heykellerde biçimsel yalınlaşma vardır.
• Hazır malzeme kullanılmıştır.

Minimal sanat kavramı, diğer sanat akımlarıyla da etkileşime girmiştir. Minimal sanat konstrüktivizm
akımında, De Stijl Grubu ressamların çalışmalarında, pop art akımında ve sert kenar resimlerinde
de düşünce olarak yer almaktadır. Bununla birlikte süreç sanatı, arazi sanatı, performans sanatı,
kavramsal sanat, enstalasyon sanatı gibi sanatlar da minimalizmden etkilenmiştir. Minimalizm
akımının sadelik, basitlik ve azlık kavramlarını öne çıkaran yaklaşımı ve indirgemeci eğilimleri
mimarlık ve peyzaj mimarlığı alanlarında da etkili olmuş ve bu kapsamda ürünler ortaya çıkmıştır.
Minimalist tavrın en önemli sanatçıları Carl Andre (Karl Andır), Donald Judd (Danıld Jad), Dan
Flawin (Dan Flavin), Robert Morris (Robert Moris), Sol Lewitt (Sol Levit), Richard Serra'dır (Riçırt
Serra).
Carl Andre (1935-….) 1960’ların başında inşaat kalaslarını yontarak dikey heykeller yapmıştır.
Sonrasında kalasların yontulmadan önce daha iyi olduğuna karar vermiş ve ağacı geleneksel
yontma yöntemiyle heykele dönüştürmekten vazgeçmiştir. Carl Andre, çok çeşitli malzemeler
(ahşap, tuğla vb.) kullanmış, bu malzemelerin orijinal hâllerini bozmadan bir düzenleme yapmıştır.
Böylece önceden sanatsal hiçbir anlamı olmayan objelere farklı gözle bakılabileceğini göstermiş,
nesnelerin kendi başına da bir anlatıma sahip olabileceğini vurgulamak istemiştir. Minimalist
heykeltıraş Carl Andre için heykel; kendisiyle, çevreyle ve insanla yeni ilişkiler kurabildiği sürece
var olan bir nesnedir. Andre ilk yapıtlarında anıtsal boyutta konstrüksiyonlar kullanmış ancak
kısa bir süre sonra yapıtlarında yüksekliği
azaltmış, yer heykelleri geliştirerek
heykellerini zemine yaymaya başlamıştır.
Hazır endüstriyel malzemeleri kullanmak;
boyutları tekrar etmek; kare, küp, çizgi,
diyagram gibi büyük modüllü elemanları
tercih etmek, malzemeyi kendi rengiyle
ve olduğu gibi kullanmak Andre’nin
heykellerinin temel özellikleridir. Andre,
zemin heykellerinde tek tür biçimleri
yinelemiş, yalın biçimler yaratmış ve
heykelin hacimsel özelliğini en aza
indirgemiştir. Carl Andre “Trabum” isimli
heykel çalışmasında dokuz adet ahşap
kütük parçasını bir araya getirerek bir küp
oluşturmuştur (Görsel 5.19). Heykeldeki bu
yalın, işlenmemişlik hissi veren yaklaşım
minimalizmin en aza ve en saf hâle
indirgeme mantığının göstergesidir.

Görsel 5.19: Trabum, Carl Andre, 1977, Guggenheim Müzesi, Bilbao, İspanya

140