Page 137 - GENEL SANAT TARİHİ 10

MODERNİZME YENİ BAKIŞ: 1945 VE SONRASI SANAT AKIMLAR

Serigrafi, foto-mekanik ve ipek baskı teknikleriyle
yaptığı portreler yanında aynı yüzey üzerine sıra hâlinde
farklı renkler kullanarak yaptığı, değişik tarzda portre
çalışmaları da mevcuttur. Baskı tekniği kullanarak film
yıldızlarının portrelerini de yapan Warhol’un “Marilyn
Monroe” tablosu, XX. yüzyılın en tanınmış eserleri
arasında yer almaktadır. Sanatçı bu resimde popüler
kültürün tükettiği bir sanatçı kimliğini ele almış ve onun
gerçek kimliğiyle medyada görülen kimliği arasında bir
zıtlık yaratmıştır. Marilyn Monroe'nun (Merlin Monro)
ölümünden sonra yaptığı bu eserde Warhol, sanatçıyı
toplumun bir üyesi olmaktan çıkarmış âdeta tüketim Görsel 5.9: Yirmi Mariliyn, Andy Warhol, 1962, Tate Modern
kültürünün derinliksiz bir ürününe dönüştürmüştür Müzesi, Londra
(Görsel 5.9).
Pop artın önde gelen isimlerinden olan Roy Lichtenstein
(1923-1997) eserlerinde popüler reklam ve çizgi roman
ögelerini sıkça kullanmıştır. Günlük yaşamın içine
girmiş reklam imgelerini, çizgi roman resimlerini
konu alan sanatçı; Mickey Mouse, Donald Duck gibi
çizgi karakterlerini büyüterek resimlemiştir. Kendine
özgü tarzıyla ünlenen sanatçının çalışmalarında
kadın figürler çoğunluktadır (Görsel 5.10). Değişik ruh
hâllerinde gösterdiği figürlerin arka tarafında kullandığı
çizgi, efekt ve konuşma balonlarıyla çalışmaya değişik
bir hava katmak istemiştir. Çeşitli resimleri kendine
özgü tekniğiyle çizgi roman havasında yeniden
düzenleyen ve popülerize eden sanatçı, kullandığı
çizgilerle de birtakım grafiksel özellikleri vurgulamıştır.
Birçok baskı araç ve tekniğini kullanan Lichtenstein’nın
Görsel 5.10: Boğulan Kız, Roy Lichtenstein, 1963, Modern benday noktaları, şablonları, şeritleri ve güçlü kontur
Sanatlar Müzesi, New York
çizgileri üslubunun ana unsurlarıdır. Yüksek sanata
sokarak görkemli hâle getirdiği fotoroman konularıyla
Lichtenstein, fotogerçekçilerin önünü açmıştır.

Akımın öncülerinden heykeltıraş Claes Oldenburg
(1929-2022) pop art akımına örnek oluşturabilecek pek
çok çalışma yapmıştır. Özellikle popüler kültüre ait ve
gündelik yaşamda var olan nesneleri, farklı mekânlarda
ve çoğu zaman abartılı boyutlarda kullanarak heykeller
tasarlamıştır. Oldenburg’un bu çalışmalardaki amacı
soyutlamaya başvurmadan gerçeği olduğu gibi sunmaktır.
Normal ölçülerinden çok daha büyük yaptığı hamburger,
pasta dilimi, dondurma külahı, meyve, yalancı sosis ve
yiyecek vitrinleri bu akımda yer almıştır. Bunlarla birlikte
daktilo, banyo eşyaları, otomobil motoru, vantilatör,
gıda maddeleri, sigara izmariti gibi nesneleri zekice ve
mizah duygusuyla düzenlemiş; gerçeküstü bir büyü etkisi Görsel 5.11: Dondurma Külahı, Claes Oldenburg, 2001, Köln,
yaratmıştır (Görsel 5.11). Almanya

135