Page 181 - TÜRK İSLAM SANATI 11

Osmanlı Dönemi Sanatı

Mihri Müşfik (1886-1954): Batı kültürünü evlerine özel derse gelen öğretmenlerden,
ilk resim derslerini de Saray Ressamı Zonaro’dan almıştır. İnas Sanayi-i Nefise Mekte-
binin (Kadınlara güzel sanatlar eğitimi vermek için İstanbul’da 1914 yılında kurulan
okul) kurulmasına öncülük etmiş ve okulun ilk kadın müdürü olmuştur. Öğrencilerini
kadın ve erkek modeller üzerinde çalışmaya, açık havada resim yapmaya ve kadın
ressamları ilk kez birlikte sergi açmaya teşvik etmiştir. İstanbul'daki yaşantısı Osmanlı
toplumunun en üst sınıfı arasında geçmiş ve bu sınıfı oluşturan harem kadınlarının,
büyükelçi ve paşaların eşlerinin resimlerini yapmıştır. Özellikle portrelerinde, yaşadığı
dönemin akımları olan kübizmin ve ekspresyonizmin etkileri görülmektedir. İyi bir
portre ressamı olan Mihri Müşfik, portre ve otoportrelerini ağırlıklı olarak dışa vurumcu
bir anlayışla yapmıştır. Resimlerinde sağlam anatomik bir kompozisyon kuruluşu vardır.
Mihri Müşfik, Atatürk’ün portresini yapan ilk Türk ressamdır. 1922 yılında yaptığı bu
tabloyu Çankaya Köşkü’ne götürerek Atatürk’e bizzat kendisi takdim etmiştir. Mustafa
Kemal’in mareşal üniformasıyla ayakta tasvir edildiği bu tablo yaklaşık 3 metre yüksek-
liğindedir.
Atatürk Portresi (Görsel 6.53), Letta Asım Balo'ya Giderken (Görsel 6.54), Naile
Hanım Resmi, Otoportre sanatçının eserlerinden bazılarıdır.

Görsel 6.53: Atatürk Portresi, Görsel 6.54: Letta Asım Baloya Giderken,
Mihri Mü k Mihri Mü k

Halife Abdülmecid (1868-1944): 32. Osmanlı Padişahı Abdülaziz'in oğludur. Altı
yabancı dil bilen, edebiyat, hat, piyano ve resim gibi birçok güzel sanat dalıyla ilgilen-
miştir. Abdülmecid Efendi, gerek yetkin bir sanatçı olarak gerekse “sanatın ve
sanatçıların hamisi” kimliğiyle 1909 yılında şehzadeliği sırasında kurulan Osmanlı
Ressamlar Cemiyetinin fahri başkanlığını yapmış ve cemiyetin yayınladığı aylık dergiye
önemli ölçüde mali destek sağlamıştır. Resim ve piyano eğitimi için Fransa'ya çok sayıda
öğrenci göndermiştir.
Resme ilgisi küçük yaşlarda başlamış, resim eğitimini döneminin ünlü sanatçıla-
rından almış güçlü ve yetenekli bir ressamdır. Abdülmecid Efendi öncelikle bir portre,
ardından da kimi zaman iç, kimi zaman da dış mekânda geçen günlük yaşam sahnelerin-
den oluşan örnekleriyle bir kompozisyon ressamıdır. Resim anlayışının temelinde
sağlam bir desen anlayışı yatmaktadır. Yapıtlarının çoğu büyük boyutludur.

178