Page 179 - TÜRK İSLAM SANATI 11

Osmanlı Dönemi Sanatı

Şeker Ahmet Paşa (1831-1907): Çevresinde iyi huylu ve sakin bir kişilik olarak
tanındığından arkadaşları paşaya “şeker” adıyla hitap etmişlerdir. Harbiye Mektebinde
aldığı anatomi ve perspektif dersleri ile resim yeteneğini geliştirmiş, resme olan ilgisi
ortaya çıkınca Sultan Abdülaziz tarafından Paris’e gönderilmiştir.
Paşa’nın yaşadığı yıllarda Osmanlı Devleti’nde siyasal ve sosyal açıdan pek çok olay
gerçekleşmiş olmasına karşın Paşa, eserlerinde bu tür olayları hiç ele almamıştır. Bir
gözlemci olarak bakışlarını doğaya çevirmiş, yaşadığı topluma kapalı, yalnız iç dünyasında
yaşayan bir sanatçı olmuştur. Bir yandan askerî kariyerini sürdürürken diğer yandan resim
yapmıştır. 27 Nisan 1873’te Sultanahmet’te açtığı sergi, Türk resim sanatı tarihinde bir
sanatçının kendi adına açtığı ilk resim sergisi olmuştur. Bu serginin açılışındaki amaçlardan
biri de Batılı anlamda resim anlayışını halka tanıtmak ve sevdirmektir. Resimlerinin önemli
bir bölümü İstanbul ve Ankara Resim Heykel Müzeleri ile Sakıp Sabancı Müzesi ve bazı
özel koleksiyonlarda bulunmaktadır.
Narlar ve Ayvalar (Görsel 6.51), Karpuz Dilimli ve Üzümlü Natürmort, Ağaçlar Arasın-
da Karaca, Manolya ve Meyveler, Talim Yapan Erler, Manzara, Tepe Üzerindeki Kale,
Natürmort, Peyzaj, Kendi Portresi, Geyikli Peyzaj sanatçının eserlerinden bazılarıdır.

Görsel 6.51: Narlar ve Ayvalar, eker Ahmet Pa a
Osman Hamdi Bey (1842-1910): Batı terbiyesiyle yetişmiş ancak içinde bulunduğu
kültürden de uzaklaşmadan bunu eserlerine yansıtabilmiş, döneminin en önemli ressam-
larından biridir. 1860 yılında hukuk öğrenimi için Paris’e giden Osman Hamdi Bey, bir
süre hukuk derslerine devam etmiştir fakat Paris’in sanat ortamı ve güzel sanatlara karşı
yoğun ilgisi sonucu sanatçı hukuk eğitimini yarıda bırakıp Paris Güzel Sanatlar
Akademisine girmiştir.
Osman Hamdi Bey vaktinin çoğunu devlet işleri, arkeoloji ve müzecilikle uğraşarak
geçirmişsede asıl tutkusu olan resmi hiçbir zaman ihmal etmemiştir. Resimlerinde;
okuyan, tartışan Türk aydın tipini ve dışarıya açılmış kadın imgesini ele almıştır. Dekor
olarak tarihî yapıları, aksesuar olarak da tarihî eşyaları kullanmıştır. Sanat yaşamı boyun-
ca figürlü kompozisyon, portre ve peyzaj türünde resimler yapmıştır. Yapıtlarında
Osmanlı yaşantısına, Türk insanına ve Türk sanatına yer vermiştir. Resimlerindeki konu-
ları ayrıntılı bir işçilikle, gözleme ve belgeye dayanarak ele almıştır. Bunları gerçekçi bir
resim diliyle ortaya koyarak Doğu yaşamını, kültürünü ve etnografyasını resimleriyle
belgelemeye ve onlara sahip çıkmaya çalışmıştır.

176