Page 218 - TÜRK İSLAM SANATI 11
P. 218
7. ÜNİTE
Nejad Melih Devrim (1923-1995): Ressam Fahrünnisa Zeid ile yazar İzzet Melih
Devrim’in oğlu olarak İstanbul’da doğmuş olan sanatçı, Galatasaray Lisesinde orta öğreni-
mini bitirdikten sonra Akademideki resim eğitimini Leopold Levy Atölyesinde tamam-
lamıştır. Türk Hat ve Bizans Mozaik sanatı ile ilgilenen sanatçı bu etkilerle ilk dönem resim-
lerini gerçekleştirmiştir. İlk kişisel sergisini 1947’de Paris’te Allard Galerisinde açmıştır.
Nejad Melih Devrim soyut Türk resim sanatının önemli bir üyesi olmuştur.
Eserlerinden bazıları; Soyut Kompozisyon (Görsel 7.58), Espazda Çizgi, Soyut Gece,
Varşova Evleri, İspanya Geceleri, Lirik Non Figüratif, Halikarnas’tır.
Görsel 7.58: Soyut Kompozisyon, Nejat Melih Devrim, 1949
D) On’lar Grubu (1947-1955)
1947 ve 1955 yılları arasında aktif olan Onlar Grubu, Devlet Güzel Sanatlar Akademi-
sinde Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun atölyesinden on öğrencinin oluşturduğu bir birlikteliktir.
Türk resminde fovist anlayıştaki yapıtlarıyla tanınan Bedri Rahmi Eyüboğlu, renk coşkusu
yanında, geleneksel halk nakış sanatı öğelerine olan ilgisini ve sevgisini atölyesinde öğrenim
gören öğrencilerine de aşılamıştı. Eyüboğlu, öğrencilerini geleneksel halk sanatı konusuna
yönlendirirken, batı resim sanatının estetik değerlerini öğrenmeden, geleneksel sanat biçim-
lerinin çağdaş yorumlarına ulaşılmasının olanaklı olmadığı konusunda onları bilgilendir-
mekteydi. Sanatçının atölyesinde altı yıl öğrenim gören on öğrencisi, onun öğretileri ve
Doğu-Batı sentezi görüşü doğrultusunda çalışmak amacıyla “Onlar Grubu”nu kurdular. İlk
sergilerinde, konuları işleyişlerindeki özgürlük ile sanat ortamına yenilik getiren tek toplu
hareket olarak değerlendirildiler. Grup içinde Turan Erol, Orhan Peker, Fikret Otyam, Leyla
Gamsız, Adnan Varınca, Osman Oral, Mehmet Pesen, Mustafa Esirkuş gibi çağdaş Türk
resminin tanınmış birçok sanatçısı bulunmaktaydı. Amaçları doğadan ve yaşamdan seçilen
konuları, geleneksel Anadolu motiflerini çağdaş Batı resminin anlatım biçimleriyle birleş-
tirerek yöresel dil ve çağdaş sanat anlayışıyla işlemekti. Öğretmenleri Bedri Rahmi’nin leke,
çizgi, benek, renk üslubundan etkilenerek kişisel araştırmalara yönelen bu ressamlar
1960’larda resme yeni bir canlılık getirerek bu dönemde yoğunlaşan yöresellik düşüncesine
katılmışlardır.
Orhan Peker (1927-1978): On’lar Grubu’nun en etkin üyesidir. Kendisi gibi Trabzonlu
olan Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun atölyesinde sanat eğitimini tamamlamıştır. Resim çalış-
malarında lekeci bir anlayış belirgindir. Doğaya farklı bir bakış yöneltmiş; araba atları,
çiçekler, kediler, karpuz dilimleri, kapı, pencere ve ev gibi sıradan motifleri erişilmesi güç bir
ustalıkla resmetmiştir.
215