Page 217 - TÜRK İSLAM SANATI 11
P. 217
Cumhuriyet Dönemi Sanatı
Nuri İyem (1915-2005): Ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladıktan sonra, küçük
yaşlardan beri ilgi duyduğu resme yönelmiştir. Eğitimini Nazmi Ziya, Hikmet Onat, İbrahim
Çallı ve Leopold Levy (Löpolt Levi) atölyelerinde tamamlamıştır. Toplumsal gerçekçi bir
anlayışı savunan İyem, bazı arkadaşlarıyla 1941 yılında Yeniler Grubu’nu oluşturmuştur.
Grubun ilk etkinliği “Liman Sergisi” olmuştur. Bu sergi ile Nuri İyem basın ve edebiyat çevre-
lerinden yakın ilgi görmüştür. Yeniler Grubu’nun tüm sergilerine katılmıştır. Ulusal ve ulus-
lararası birçok sergi düzenleyen sanatçı, Anadolu insanını konu edindiği portre ve figürleriyle
bilinmektedir. Sanatçı 1950 sonrası soyut resimleri ile de önemli bir gelişme sergilemiştir.
Bazı eserleri; Üç Güzeller (Görsel 7.54), Portre, Nasip İyem’in Portresi, Tarlada Çalışan Kadın
Türkmen Kadın, Almanya Mektubu, Göç, Barış Özlemi, Mardin, Sıradan Sevdalılar’dır.
Görsel 7.54: Üç Güzeller, Görsel 7.55: Güvercinler,
Nuri İyem Ferruh Ba ağa, 1953
Ferruh Başağa (1914-2010): 1936-1940 tarihleri arasında İstanbul Güzel Sanatlar Aka-
demisi Resim Bölümünde Nazmi Ziya ve Zeki Kocamemi ile çalışmıştır. Leopold Levy'nin
öğrencisi olmuştur. Soyut resme ilk yönelen sanatçılardan biri olarak 1949’da düzenlenen
Devlet Sergisi’ne soyut bir eserle katılarak bu yönde bir ilki başlatmıştır. Yine 1952’de
Maya Sanat Galerisinde ilk soyut sergiyi gerçekleştirmiştir. 1950-1971 yılları arasında
serbest çalışmış ve bazı özel vitray, mozaik atölyeleri kurmuştur. Eserlerinden bazıları;
Kırmızı Güvercinler, Mavi Kuşlar, Güvercinler (Görsel 7.55), Eflatun Kompozisyon, Soyut
Kompozisyon’dur.
Selim Turan (1915-1994): Resim ile ciddi anlamda tanışması Malik Aksel’den aldığı
resim dersleri ile olmuştur. Akademide resim derslerini Nazmi Ziya Güran, Feyhaman
Duran, Leopold Levy ve Zeki Kocamemi’den alan Turan; İsmail Hakkı Altunbezer,
Necmettin Okyay ve Kamil Akdik’ten Türk süsleme sanatları ve hat dersi almıştır. 1947
yılında Fransız Hükumetinin bursu ile Paris’e gitmiş, resmî ve özel atölyelerde resim
çalışmalarını sürdürmüştür. Paris’e gitmeden önce izlenimci ve kübik peyzaj ile toplumsal
içerikli çalışmalar yapan Selim Turan, sonraları soyuta yönelmiştir. Eserlerinden bazıları
Sarıkız Efsanesi (Görsel 7.56), İstanbul’a Bakış, Soyut Kompozisyon’dur (Görsel 7.57).
Görsel 7.56: Sarıkız Efsanesi, Selim Turan Görsel 7.57: Soyut Kompozisyon, Selim Turan, 1985-1990
214