Page 48 - TÜRK İSLAM SANATI TARİHİ 11

2. ÜNİTE
Emevi sanatının sivil mimari eserlerinden olan saraylar genellikle halktan uzak,
çöl bölgelerinde yapılmıştır. Bu saraylardan Kusayru Amre Sarayı 711-715 yılları
arasında Halife I. Velid zamanında yapılmıştır. İki bölümden oluşan sarayın birin-
ci bölümü üç sahnlı bir salondan, asıl önemli olan ikinci bölüm ise üç bölümlü
bir hamamdan oluşmaktadır. Hamam bölümü Roma hamamlarına benzer şekilde
yapılmıştır. Sarayın en dikkat çeken kısmı salonlarda bulunan süslemelerdir. Fresk
olarak tasarlanan bu süslemelerde; insan, hayvan ve bitki figürleri kullanılmıştır.
İnsan figürleri arasında bazı krallar, hayvan figürleri arasında deve ve geyik bulun-
maktadır (Görsel 2.21).

Görsel 2.21: Kusayru Amre
Sarayı süslemeleri, Ürdün

711 yılında Tarık bin Ziyad komutasındaki Emeviler, İspanya (Endülüs) topraklarına hâ-
kim olmaya başlamış; 1492 yılına kadar burada hüküm sürmüş; Endülüs Emevileri Dev-
leti’ni kurmuşlardır. Müslümanlar buradaki hâkimiyetleri sırasında bilim, kültür ve sanat
alanındaki çalışmaları ile hem İspanya’da hem Avrupa’da etkili olmuştur. Bu dönemde
Müslüman ve Avrupa medeniyeti ilk kez karşı karşıya gelmiştir. Endülüs Emevileri Dö-
nemi’nde yapılan bilimsel çalışmalar Avrupa’da Rönesans’ın ortaya çıkmasında etkili
olmuştur. Arapça ve Yunancadan çok sayıda bilim kitabının Latinceye çevrilmesi bu
etkilerin en başta gelenleri olmuştur.

Endülüs Emevileri Dönemi’nde çok sayıda
medrese, kütüphane, saray ve cami yapıl-
mıştır. Bu dönemdeki önemli eserlerden
Kurtuba Ulu Camii inşaatına 786 yılında
başlanmış, ilk hâli bir yılda tamamlanmış-
tır (Görsel 2.22). Camiye yaklaşık iki yüzyıl
boyunca eklemeler yapılmış ve cami, son
hâlini almıştır. İspanya Müslümanların elin-
den çıktıktan sonra camide değişiklikler
yapılmış, harim kısmının ortasına katedral
inşa edilmiş, minare ise çan kulesine dö-
nüştürülmüştür. Yapının son şekli 175x125
boyutlarındadır. Eserin en ilgi çekici kısım-
ları; altta at nalı, üstte yarım daire şekilli iki
kat lı kemerlerdir. Camii, kalın ve yüksek
dayanaklarla son bulan dış duvarları ile bir
kale görünümü vermektedir.
Görsel 2.22: Kurtuba Ulu Camii, İspanya

46