Page 66 - TÜRK İSLAM SANATI 11

3. ÜNİTE

FARK EDİNİZ

Fresko; duvardaki ya sıva üzerine renkli boyalarla yapılan duvar resmidir.
Minyatür; ı ık, gölge ve hacim görünü ü olmayan renkli resim sanatıdır.

C) Resim Sanatı
Uygur Türkleri Orta Asya Türk resminin en önemli temsilcileridirler. Uygurlar, tapınakları
süslemek için duvar resimleri (fresko); Maniheist kitapları süslemek için minyatür yapmış-
lardır. Bu sanat Selçuklu ve Osmanlı sanatının temelini oluşturur. Uygur fresko ve minyatür-
lerinde Maniheizm ve Budizm inanışlarının izleri görülmektedir. Bunun yanında hayır yapan-
lar, müzisyenler, kâtipler, dindarlar, rahipler resmedilmiştir (Görsel 3.27, 3.28).

Görsel 3.27: Uygur prensleri Görsel 3.28: Uygur prensleri
Uygur resim ve minyatürlerinin en belirgin özelliği, temalardaki figürlerin simetrik bir
sistem içerisinde kendisini göstermesidir. Bu sanat eserlerinde renk olarak genelde koyu mavi
ve kırmızı parlak renklere yer verilmiştir. Uygurlara ait en önemli fresko eserleri Bezeklik,
Sorçuk, Hoço ve Turfan bölgelerinde ortaya çıkarılmıştır. Hoço’da ele geçirilen koşan at
freskosu realist bir anlayışla resmedilmiştir. Bunun yanında Bezeklik’te bir keçe örtü üzerinde
bulunan “Kanatlı Ejder” tasviri Uygur resim sanatında hayvan üslubunun kullanıldığı en
önemli eserdir. Uygur sanatına ait kalıntıların çoğu Berlin Dahlem Müzesi Turfan Odası, Yeni
Delhi Müzesi Bezeklik Odası ve Leningrad Hermitage (Ermitaj) Müzesinde yer almaktadır.
Ç) Diğer Sanatlar
Yapılan araştırmalar Uygurların işleme sanatında da başarılı olduklarını göstermektedir.
Murtuk ve Bezeklik’te bulunan resimler dönemin kıyafetleri hakkında önemli bilgiler vermek-
tedir. Bitkisel ve geometrik bezemeler sarma iğnesinin kullanıldığını göstermektedir. Uygurlar
için müzik çok önemli bir sanat alanı olmuştur. Göktürklerden devraldıkları kültürel müzik
mirası yaşamlarında önemli bir yer tutmuştur. Benimsedikleri Maniheizm ve Budizm dinlerinin
geleneksel tınıları müzik anlayışlarına ayrı bir zenginlik katmıştır. Hatta duvar resimlerinde
dahi müzisyen guruplarına yer vermişlerdir. Uygurlar ahşap işlemeciliği, marangozluk, deri
işlemeciliği, dokumacılık ve maden işleme sanatlarında da hünerlerini göstererek önemli eser-
ler meydana getirmişlerdir. Günümüzde bu eserler kültürel zenginliğin ifadesi olarak değişik
müzelerde sergilenmektedir.

63