Page 62 - TÜRK İSLAM SANATI 11

3. ÜNİTE

C) Resim Sanatı
Göktürklerin yaşamında resim, çok önemli bir yere sahip olmuştur. Bu döneme ait resim
örnekleri daha çok Güney Sibirya, Yakutistan ile Moğolistan Bölgesi'nde bulunmuştur. Dağ
keçisi figürü resimlerde oldukça sık kullanılmıştır. Bunun yanında; geyik, yırtıcı kuşlar, vahşi
hayvanlar, av sahneleri ve at figürleri gibi konular işlenmiştir. Resimlerin konusunu genellikle
avlanma, dinî törenler, süvariler ve savaş sahneleri oluşturmaktadır. Moğolistan’da bulunan
resimlerde süvarilerin ellerinde tuttukları mızrakların ucundaki bayrak ile püsküller, sadak ve
yaylar ayrıntılı olarak gösterilmiştir (Görsel 3.21). Ayrıca yapılan araştırmalarda, Açına ve
Balık Tepe bölgelerindeki Göktürk tapınaklarında çeşitli duvar resimleri ortaya çıkarılmıştır.

Görsel 3.21: Göktürk kaya resimleri
Göktürkler süslemeye bediz, süsleme işini yapana da bedizci ismini vermişlerdir. Bu ne-
denle süsledikleri evleri bedizlik şeklinde adlandırmışlardır.

FARK EDİNİZ

Bediz-Bedizci
Kül Tigin Yazıtı’nın güney yüzünün 11. satırında, bedizcilerden u ekilde bahsedilmektedir;
Büyük devlet adamı Bilge Kağan, karde i Köl Tigin için Çin'den getirttiği sanatkârlar ve Yolıg
Tigin'in çabalarıyla diktirdiği kitabede babası ve amcası zamanındaki olayları anlattığı gibi daha
önceki hadiselerden de haber vermi tir.
“Tabgaç kaganta bedizçi kelürtim, bediztim. Mening sabımın sımadı. Tabgaç kagamng içreki
bedizçig ıtdı. Angar adınçıg bark yaraturtdım. yçin ta ın adınçıg bed iz urturtdım, ta tokıtdım.
Köngüldeki sabımın ...On Ok oglınga, tatınga tegi bum körü biling. Bengü ta tokıtdım ...erig yirte
irser ança erig yirte bengü ta tokıtdım, bitidim. Ahı körüp ança biling.”
Bilge Kağan’dan sonra oğlu da babasının yazıtını dikerek bir yerde milletine ve
geleceğe hesap vermekle beraber, öğütlerde de bulunmu tur.
Zaten yazıtların en önemli tarafı da budur. Kül Tigin koyun yılında on yedinci günde uçtu.
Dokuzuncu ay, yirmi yedinci günde yas töreni tertip ettik. Türbesini, resimini,1 kitabe ta ını maymun
yılında yedinci ay, yirmi yedinci günde hep bitirdik. Kül Tigin kendisi kırk yedi ya ında bulut
çöktürdü… Bunca resimciyi Tuygut vali getirdi.

https://www.jasstudies.com/Makaleler/1037510526_aydemir_adem_TT.pdf

Ç) Maden Sanatı
Maden işlemeciliği Türklerin ana mesleği olarak bilinmektedir. Bu gelenek Götürkler
tarafından da en iyi şekilde icra edilmiş ve günümüze bir çok eser ulaşmıştır. Göktürkler
madeni eşya ve silah yapımını ustaca gerçekleştirmişlerdir. Orhun Kitabeleri’nde ok, yay,
kılıç, keş (okluk), yarık (zırh) gibi demirden yapılmış silahlardan söz edilmektedir.

59