Page 42 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 11
P. 42

2.3. TAM KADANS


                 2.3.1. Verilen konumda tam kadans oluşturma

                 Tonalitenin I, IV ve V. derece akorlarının birbirine bağlanışıyla oluşan kadansa tam kadans denir. Adından
            da anlaşılacağı üzere tam bir bitiş etkisi yaratır. Tam kadansta yani tonik-sudominant-dominant-tonik (I-IV-V-I
            ya da T-S-D-T) bağlanışında IV ve V. derece akorları arasında ortak ses bulunmamaktadır. Ayrıca dizide birbirine
            komşu IV ve V. derece akorların yakın hareketler prensibiyle yapılan bağlanışlarında paralel beşliler, akorların
            temel seslerinin basta kullanılmasıyla da paralel sekizliler oluşur. Geleneksel armoni kuralları açısından yanlış
            kabul edilen paralel beşli ve sekizlilerin oluşmasını önlemek için akor seslerinin aşağıdaki örnekte olduğu gibi
            hareket ettirilmesi gerekir:

                                     Yanlış                                          Doğru
                            w                   w                            w                  w
                                                w
                  &         w   5'li            w  5'li           &          w   5'li           w   6'lı
                            w
                                                                             w
                                                                                                w
               {  ?     8'li  w             8'li  w             { ?      8'li  w            8'li  w




                 Tam kadansta akor çevrimlerinden yararlanarak akor bağlanışları yapılabilir.

               Do majör                                                                    w
                                                                                                          w
                                                                                    w
                                                                                                   w
                                                            w
                                                                                           w
                                                     w
                                                                                                   w
                                                                    w
                                                                                                          w
                                                                                    w
                                                                           w
             &   c    w      w       w      w        w      w       w      w        w      w       w      w
                             w
                                                            w
                      w
                                                                           w
                                                     w
                                            w
                                                                    w
                                     w
                                            w
                             w
                      w
                                     w
                      I      IV 6 4  V6      I       I 6    IV      V  6 4  I 6     I  6 4  IV6    V      I  6 4
                 Minör tonalitelerdeki tam kadans, majör tonalitelerdeki gibidir.
               La minör
                                                                                           w
                                                                                    w
                                                                                                          w
             &   c    w      w       w      w        w      w       w # w  w        w      w       w      w
                                                                                                   w #
                                                            w
                                                                                           w
                                                                           w
                                                     w
                                                                                                          w
                                                                                    w
                                                                                                   w
                             w
                                                            w
                      w
                                            w
                                                     w
                                                                           w
                                                                    w
                                     w
                             w
                      w
                                            w
                                     w #
                      I      IV 6 4  V6      I       I 6    IV      V #6 4  I 6     I  6 4  IV6    V#     I  6 4
                 2.3.2. Tam kadansı piyanoda çalma
                         ETKİNLİK 16
            1. Aşağıda verilen akorların altlarındaki şifrelerini dikkate alarak tam kadans oluşturunuz. Oluşturduğunuz tam
               kadansların hangi tonaliteye ait olduğunu üstlerindeki noktalı alanlara, oluşan akorların şifrelerini de ölçülerin
               altındaki noktalı alanlara yazınız.
              ..........................
                                                       w
                                                       w
                         w
             &   b   c   w                             w                             w
                                                                                     w
                         w
                                                                                     w
                         I     ........  ........  ........  I 6  ........  ........  ........  I 6 4  ........  ........  ........
              ..........................
                 #                                     w                             w
                                                                                     w
             &    #  c   w                             w                             w
                                                       w
                         w
                         w
                         I     ........  ........  ........  I 6  ........  ........  ........  I 6 4  ........  ........  ........
                                                                                                            41
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47