Page 18 - MÜZİK KÜLTÜRÜ

İNSAN VE KÜLTÜR

c) Kültürleşme (acculturation): Kültürlemenin tersi olan bir süreçtir. Genel anla-
mıyla başka bir kültürle ilişki veya alışveriş sonucu ortaya çıkan bir tür kültür değişmesidir.
Bu etkileşim ve değişim süreci zorlama ve yönlendirme içermez.
Kültürleşme, kültürel yayılma sürecinde gelen maddi ve manevi ögelerle başka kül-
türden gelen birey ve grupların var olan gruplarla belli bir kültürel etkileşime girmesi ve
karşılıklı etkileşim sonunda her ikisinin de değişmesidir. Yabancı ülkelerde uzun yıllar kalan
birey ve gruplarda gözlemlenen değişmeler kültürleşmedir.
Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülen Drina Köprüsü adlı eser; farklı toplulukla-
rın bir arada yaşamasını anlatan ve yüzyıllar boyu süren kültürleşmenin öyküsüdür (Görsel
1.5.a ve 1.5.b). Tarihte görülen en büyük kültürleşme hareketlerinden biri M.Ö. 4. yüzyılın
sonlarında başlayan Helenizm hareketidir. Büyük İskender’in Doğu seferleri ile başlayan
bu süreçte Helen kültürü bir yandan İran, Mezopotamya ve Hint kültürlerinden etkilenerek
değişime uğrarken Doğu kültürleri de belirli ölçülerde Helen kültürünün etkisinde kalmıştır.

a b

Görsel 1.5.a: Drina Köprüsü Görsel 1.5.b: Drina Köprüsü

ç) Kültürel yayılma (diffusion): Bir toplumda yer etmiş maddi ve manevi ögelerin
başka toplumlar tarafından benimsenip yayılmasına kültürel yayılma denir.
Kültürel yayılma adı verilen olay; teknolojide, sanatta, düşünce ve törede, kültü-
rel ögelerin, keşifler ve gelişmelerin belli merkezlerden bütün dünyaya doğru yayıldığını
göstermektedir. Davranış kalıplarının bir kültürden diğerine iletilmesidir. Bunların bazıları
kabullenilir, bazıları toplumlar arasında temas ve iletişimi gerektirir. Göçler, kitle iletişim
araçları yayılmaları hızlandırır.
Bugün yataklarımız üzerine serdiğimiz pamuklu çarşaflar Hindistan’dan, ketenler
Orta Doğu’dan, ipek olanlar ise Çin’den gelmiştir. Batı ülkelerinde yaygın olan fast food yiye-
ceklerin ülkemizde de benimsenip alışkanlık hâline gelmesi kültürel yayılmaya bir örnektir.
Bugün kullanılan madenî paranın kaynağı Lidyalılardır (Görsel 1.6).

Eski Yeni
Görsel 1.6: Madenî paralar

16