Page 51 - MÜZİK KÜLTÜRÜ
P. 51
TEMEL MÜZİK KÜLTÜRÜ
Ut: Batı’da lut adı ile bilinen bu saz Doğu müziğinin vazgeçil-
mez çalgısıdır (Görsel 3.38). Arap dünyasının en gözde sazlarından biri
olan ut ceviz ağacı veya akçaağaçtan yapılmaktadır. Boyu ortalama 40
cm, sapı ise 20 cm uzunluğundadır. Beş çift telden oluşur. Genellikle
Kuzey Afrika’daki ülkelerde kullanılan ve Tunus udu adıyla bilinen diğer
bir türü ise küçük gövdelidir ve meşe ağacından yapılır. Dört çift tele
sahiptir.
Görsel 3.38: Ut
3.3.2. Dünya Müzik Türleri
Dünya müzik türleri; dünya genelinde yaygınlaşan, milletler ve toplumlar tarafından
kabul gören müzik çeşitlerinden oluşur. Müzik türleri insanların kültürlerini etkilemiştir. Kül-
türlerarası etkileşim, bölgesel müziklere dünya müziği olma yolunu açmıştır.
Müzik türlerinin başlıcaları şunlardır:
Rock Müzik: Rock müzik 1950’li yıllarda meydana gelmiş, Batı dünyasının sanat
müziği ile halk müziği türlerinin pop müziğine taşınmış hâlidir. Rock müzik; hard rock, prog-
resif rock, alternetif rock, pop rock, punk rock, industrial rock, senfonik rock gibi pek çok
farklı alt dallara ayrılır.
Heavy Metal: Metal müzik olarak da adlandırılan müzik türü; aşırı sinirli, saldırgan
ritimler ve doğal sesi bozulmuş, çarpıtılmış gitarlarla yapılan müziği karakterize eder.
Kelt Müziği: İskoçya, İrlanda, Galler ve Asturias (astoryas) gibi bölgelerde Kelt Uy-
garlığının yaygın olarak yaptığı geleneksel müzik türüdür. Batı Avrupa kültürünün de etki-
siyle Kelt müzik son hâlini almıştır.
Blues: Hemen hemen 1000 yıllık bir geçmişi olan, kökeni Afrika’ya dayanan etnik
bir müzik türüdür. Blues müzik; ritim özellikleriyle dikkat çekmekte, günümüzde ise iyi bir
armoni bilgisini gerektirmektedir. Buna bağlı olarak modern müzik köklerini bluesdan al-
maktadır.
Caz: Amerika’daki Afrika kökenli siyahilerle özdeşleşmiş, var olan eserler üzerine
doğaçlama yaparak ve armonik yapısı değiştirilerek oluşan özgün müzik türüdür.
Klasik Müzik: Temelleri Rönesans dönemine kadar dayanan, duyguların tek sesli-
den çok sesliliğe kurallı olarak aktarıldığı, geniş bir hayran kitlesine ulaşan, dünya üzerinde
en fazla dinleyici ve icracıya sahip olan müzik türüdür.
Rhythm and Blues (R&B): Diğer adıyla R&B, jaz, gospel ve blues türlerinin karışı-
mıyla yapılan Afrika kökenli Amerikalıların yaptığı müzik türüdür.
Rap: Kökeni 1970’lere dayanan Afrika kökenli insanların yaşadığı Amerika’nın ke-
nar mahallelerinde yaşayan grupların yaptığı müzik türüdür. Rap müzik, sözlerin müzik ve
tempoya uyarlanarak söylendiği bir yapıdadır. Rap çoğunlukla hızlı ritimle söylenen sözler
kümesidir.
Çağdaş Müzik: Yeni geleneği yaratmayı başarmış bu tür; dünya müzik repertuvarın-
da küçük bir yere sahip olmuş, buna rağmen dünyada birçok besteciyi etkilemeyi başarmış-
tır.
Halk Müziği: Toplumların yaşantılarından esinlenerek duygu, düşünce ve zevklerini
dile getirilen, ait oldukları toplumun kültürünü yansıtan sözlü ve sözsüz eserlerdir.
49
49