Page 20 - ÇALGI TOPLULUKLARI BATI MÜZİĞİ 12
P. 20
1. Uygulama Çalışması
Aşağıdaki makaleyi okuduktan sonra dönem bestecilerinin eserleri arasından
seçeceğiniz bir eseri değerlendiriniz. Değerlendirmelerinizi öğretmeninizin
yönlendireceği bir yere yazınız ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Esere bir bakış
BRANDENBURG KONÇERTOLARI
Barok dönemin ilk harfi daha ağzından çıktığında akıllarda beliren isimlerden birisi şüphesiz ki
J.S. Bach olacaktır. Eserlerinin ihtişamına kapılmanın kaçınılmazlığı yanında zihnin duvarlarını
zorlayan merak düşünselliğini de getiriyor. Karmaşıklığın yerini düzene bırakmadan birlikte
yakaladıkları uyum, bu süslü Bach müziğini eşsiz bir kategoriye taşıyor. Bu biricikliğe sebep
olan durumlardan birisi için de tonlar arasında geçişken olan ve “yaşayan” müziği diyebiliriz.
Bach’ın konçertoları içerdiği müzik dışı referanslarla dönemin özellikle dini, sosyal ve müzikal
bağlamda anlaşılması açısından oldukça bağlayıcı bir özelliğe sahipti. Brandenburg konçertoları
ile 18. yüzyıl figürasyonlarını ilişkilendirmek mümkündü. Yaşayan topluma göre yaşayan müzik!
Brandenburg konçertolarının bir araya gelmiş olmaları bir setin bölümleri olmaları anlamına
gelmiyordu. Tarihsel açıdan değerlendirdiğimizde uzun bir süre boyunca bestelenmiş oldukları,
önceki versiyonlarının ikincil kopyalarından anlaşılıyordu. Hatta sıraları da kronolojik değildi.
Eserlerin kendi içlerindeki değerleri ancak her birini ayrı ayrı ele almakla anlaşılabilirdi.
Brandenburg konçertolarının altı eser içermesi bir ifade taşıyordu. Altı sayısının niceliksel belirticiliğinin
ötesinde müzikal bir değeri de vardı. Bir tritonda altı yarım aralık, bir oktavda altı tam ses, altı çeşit
mod… gibi. Aynı zamanda matematikte altı, en küçük “mükemmel sayı”ydı. Hem tüm çarpanlarının
toplamı hem de birbirini izleyen sayıların toplamıydı. Bu sebeple altı, hem müziksel hem de düşünsel
açıdan değerliydi. Dönemin bestecileri tarafından bir mükemmellik olarak işaret edilmiş olsa da Bach
bu koleksiyonunun önsözünde alçakgönüllü bir notu uygun görmüştür.
Form açısından birinci, üçüncü ve altıncı konçertolar saray danslarından bölümlerle, ikinci,
dördüncü ve beşinci konçertolar füg bölümleriyle bitirilmişti. Bach’ın araştırmacı ve çalışkan
kişiliği bu koleksiyonun bir araya gelmesinde çok önemliydi. Uzun bir dönemin sonunda ortaya
çıkan Brandenburg Konçertoları geniş yelpazede sunulan özellikleri ile Barok dönemin
geleneksel örneklerinden özeline bir yol olmuştu.
İPEK ÖZEL
Müzik dergisi yazarı- Çevre mühendisi
18