Page 197 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12

ra bağlanmasına gerek görülmemiştir. 6. a) Türk toplumlarında dini müzik, İslamiyet’in
4. B kabulünden sonra değişim göstermiş; ca-
5. A milerde, mescitlerde ve farklı mezhep ya da
6. C itikatlara ait mekanlarda üretilerek icra edil-
7. D miştir.
8. Empresyonizm (izlenimcilik), postromantizm b) Tarihsel sürecte Türk müziğine en fazla etki
(romantizm sonrası), minimalizm, elektronik eden tasavvuf akımı “Mevlevilik” olmuştur.
müzik, ekspresyonizm (dışavurumculuk), ne- Günümüzde mevlevihanelerde icra edilmeye
oklasisizm. devam eden Mevlevi müziği, Türk müziğinin
9. B geleneksel icra özelliklerini taşıyor olması açı-
9. ÜNİTE sından önemini korumaktadır.
1. Mızıka-i Hümayun 7. E
8. C
2. Mahmudiye Marşı, Mecidiye Marşı 9. D
3. Cumhuriyet ile birlikte ulusalcı bir yaklaşım 10. B
sergilenmiş ve ulusal bir müzik oluşturmak 11. D
hedeflenmiştir. Bu nedenle geleneksel Türk 12. A
müziği unsurları, Batı müziği tekniklerinden 13. C
yararlanılarak değerlendirilmiştir. Cumhuri-
yet’le birlikte gelişen çok seslilik sürecinde 11. ÜNİTE
Anadolu’nun yüzlerce yıllık kültür mirasından 1. Zekai Dede Efendi
faydalanmak ilke edinilmiştir. Derleme çalış- 2. Salih Murat Uzdilek
maları ile kayıt altına alınan halk ezgileri bu 3. İslami bakış açısına göre insan, Allah tara-
doğrultuda ele alınmıştır. fından yaratıldığı için en mükemmel ses de
4. E insan sesidir. Ayrıca İslamiyet’te Kur’an-ı Ke-
5. B rim’in güçlü manevi etkisinin ancak insan se-
6. E siyle yansıtılabileceği düşüncesi hâkimdir.
7. Cemal Reşit Rey, Ahmet Adnan Saygun, Ulvi 4. Usta-çırak ilişkisi üzerine temellendirilen
Cemal Erkin, Necil Kazım Akses, Hasan Ferit meşk usulü, hafızada tutma ve tekrar etme
Alnar esasına dayanan bir öğrenme yöntemi oldu-
8. A ğundan bu öğrenme sürecinde nota kullanıl-
9. C mamıştır. Bu yöntem, öğrenenin öğreticinin
10. B karşısına oturup onun söylediklerini ve yap-
tıklarını önce izlemesi, iyice özümsedikten
10. ÜNİTE
sonra tekrar etmesi şeklinde uygulanmıştır.
1. İkonografi Bu tekrarlar esnasında öğretici, uyarılarda bu-
2. İlahi lunmuş ve öğrenenin yanlışlarını düzeltmiştir.
3. Şarkı Böylelikle öğrenci, bir yandan eserleri defalar-
4. Müzik ile tarih arasında sıkı bir bağ vardır. Ta- ca tekrar ederek öğrenirken diğer taraftan da
rih boyunca yaşanan savaş, göç, doğal afet vb. sanat müziğinin kendine özgü tavır ve yoru-
olaylar ve sosyokültürel değişimler hem tarih munu özümsemiştir.
biliminin araştırma konusu olmuş hem de 5. Mızıka-i Hümayunun kurumsal temellerini
müziğin şekillenmesinde rol oynamıştır. Öte oluşturan Giuseppe Donizetti, saraydaki gö-
yandan geçmişten günümüze kadar kullanı- revi süresince Türk müziği eserlerinde düzen-
lan çalgıların, icra ortamlarının ve eserlerin lemeler yapmıştır. Donizetti’nin çalışmaları
kronolojik sıralamasının tespit edilmesi gibi sonucunda Türk ve Avrupa müziği sentezi
konularda da müzik ve tarih bilimleri birlikte eserler ortaya çıkmıştır. Giuseppe Donizet-
çalışmıştır. ti’nin ölümünden sonra yerini alan Callisto
5. Aynı temel özelliklere sahip müzik eserlerinin Guatelli de bestelediği eserlerde Türk müziği
altında toplandığı çatıya tür denir. Türlerin makamlarını kullanmış ve bazı Türk şarkılarını
altında daha özel niteliklere göre belirlenmiş çok sesliliğe uyarlama çalışmaları yapmıştır.
alt türler bulunmaktadır. Türlerden alt türlere 6. Batı müziği eğitimi almaları için Avrupa’ya öğ-
inildikçe daha fazla alt tür barındırmayan bir renciler gönderilmiştir. Batılı anlamda müzik
zemine ulaşılmaktadır. Türlerin en altında bu- eğitimi vermek amacıyla yeni müzik okulları
lunan bu özel yapıya biçim (form) denmekte- kurulmuştur. Bazı okulların yapısı değiştirile-
dir. rek Türk müziği eğitimi yerine Batı müziği eği-

196