Page 199 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12
P. 199
H
hanende : Şarkıcı.
İ
ikonografi : Müzikle ilgili konuları görsel verilerden yola çıkarak araştırmayı öngören çalışma alanı.
intermezzo : Serbest biçimde yazılan ve kendi kendine bir bütün oluşturan müzik eseri.
K
Katolik : 1. Roma Kilisesinin kendine verdiği ad. 2. Hristiyanlığın mezheplerinden biri. 3. Katolik mezhe-
binden olan kimse.
kumpanya : Tiyatro topluluğu.
L
libretto : Bir opera ya da oratoryonun sözleri.
lietmotif : Bir sanat eserinde aralıklı olarak tekrarlanan ritmi ve birliği meydana getiren temel motife verilen
ad.
lirik : 1. Coşkun, ilhamla dolu. 2. Etkili, coşkun, genellikle kişisel duyguları dile getiren edebiyat. 3. Eski
Yunan edebiyatında lir eşliğinde söylenen sanat eseri.
M
melizmatik : Missaları seslendirirken tek hece üstünde çok nota okuma yöntemi.
N
neuma : Orta Çağ’da bir çeşit nota yazısı.
O
opus : Bestecinin, besteleniş sırasına göre numaralanmış müzik eseri.
oratoryo : Solo şarkıcı, koro ve orkestra için yazılmış belirli bir metin üzerine bestelenen çok bölümlü sahne
eseri.
Ortodoks : 1. Hristiyan mezheplerinden biri. 2. Bu mezhebe bağlı olan kimse. 3. Dogmaya ve kilise öğreti-
sine uygun olan.
organum : Seslerin birbirine uygunluğuna göre düzenlenmesi anlayışı.
P
pavan : İtalya’da 16. yüzyılda ortaya çıkan ve ağır tempolu olarak icra edilen iki dörtlük ya da dört dörtlük
ölçüde bir saray dansı.
S
sazende : Saz çalan kimse.
sema : Mevlevi dervişlerinin ney, nısfiye vb. çalgılar eşliğinde ve kollarını iki yana açıp dönerek yaptıkları
ayin.
sonorite : 1. Dolu, derinlikli, doğal özellikler içeren göğüs sesi. 2. Bir çalgıdan yüksek nitelikli, doyurucu
sesler üretme yetisi.
T
tavır : Türk halk müziğinde yöreden yöreye farklılık gösteren çalma ve söyleme üslubu.
tonalite : Bir dizinin tonal ilkelere göre kuruluşu.
trajedi : Konusunu efsanelerden ya da tarihsel olaylardan alan ve acıklı sonuçlarla bağlanan bir tür tiyatro
eseri, facia, tragedya, ağlatı.
transkripsiyon : Herhangi bir çalgı, ses ya da topluluk için yazılmış bir parçayı başka parçalara ya da ses müziğine
uyarlama işlemi.
tuluat : Doğaçlama şekillenen tiyatro türü.
TWV : Alm.Telemann-Werke-Verzeichnis. Telemann eserleri dizini. George Philippe Telemann’ın eserle-
rinin derlenmesinde opus yerine kullanılan kelimelerin baş harfleri.
198