Page 29 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 9

Neyi Tanıyalım

1. Kamış: Neyin gövdesini oluşturan en önemli bölümüdür. Gövdenin başpare
takılan ilk boğumu neyin rezonans (tınlaşım) kutusudur. Ham ses burada oluşur
ve güçlenir. Rezonans kutusunda üretilerek güçlendirilen işlenmemiş ham ses,
deliklerin olduğu bölümde işlenerek anlamlı seslere dönüşür. Bu bölüm; aşiran
deliği, üst delikler ve alt delikler olmak üzere üç delik grubundan oluşur (Şekil 1.1).

KAMIŞ GÖVDE

BAŞPARE
AŞİRAN DELİĞİ PARAZVANE
PARAZVANE

REZOLANS KUTUSU BOĞUMLAR ÜST DELİKLER ALT DELİKLER
Şekil 1.1: Neyin bölümleri

2. Başpare: Neyin kamıştan sonra ikinci önemli bölümüdür.
Farsçada “pare”, “parça” demektir. “Başparça” anlamındaki
başpare; sesin daha gür ve kaliteli çıkması, dudağa rahat
oturması için neyin baş kısmına takılır. Manda boynuzu, fil-
dişi ve şimşir ağacı gibi sert ve doğal malzemelerden yapılır
(Görsel 1.30).
Görsel 1.30: Başpare
3. Parazvane: Neyin baş ve alt ucuna takılan koruyucu metal yüzüktür. Bakır, pi-
rinç, gümüş, alpaka gümüşü gibi paslanmayan malzemelerden yapılır. Başparenin
kamışa giren kısmı dışa doğru baskı yapar ve kamışın o bölgesinde gerilime neden
olur. Özellikle neye üflendiğinde nefesteki su buharının kamışı şişirmesiyle bu
gerilim daha da artar ve kamışta çatlamaya yol açar. Parazvane, başpareden ya
da herhangi bir dış etkenden kaynaklanan gerilime karşı kamışın dayanıklılığını
arttırdığından olası çatlamaları önlemek için takılır (Görsel 1.31 ve Görsel 1.32).

Görsel 1.31: Parazvane Görsel 1.32: Parazvane yapımı

"Neyin bölümleri" ile ilgili videoyu soldaki bağlantıdan yada
aşağıdaki ilnkten çevirim içi olarak izleyebilirsiniz.

https://meslekmateryal.eba.gov.tr/cdn/gsl/muzik/Ney9/1_NEY_9_2023_1.UNITE.mp4

27