Page 27 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 9
P. 27

Neyi Tanıyalım



















                         Görsel 1.27: Bir Semazen duruşu                    Görsel 1.28: Sema için izin
                  Semâzenler bu duruşla Allah’ın (C.C.) birliğine şehadet etmiş olurlar
            (Görsel 1.27). Semâzenbaşı önde olmak üzere sırayla Şeyh Efendi’nin eliyle gö-
            rüşür (elini öper), semâya girmek için destur (izin) ister. Şeyh Efendi de onların
            sikkeleriyle görüşerek destur verir (Görsel 1.28). Destur alan semâzen, semâ
            meydanında kol açarak dönmeye başlar. Semâ ederken sağ avcunu göğe, sol
            avcunu yere doğru açan semâzenin bu duruşu; “Hak’tan (Allah’tan) alır, halka
            sunarız; biz sadece görünüşte varız.” anlamına gelir.
                  Dört selamdan oluşan ayin, insanın yüce Allah’a kavuşma yolundaki yolcu-
            luğunu ve bu yolculukta geçirdiği evreleri temsil eder:
                  1. Birinci selam, insanın bilgiyle hakikate yönelerek Allah’ı ve kendi kullu-
                      ğunu idrak etmesidir.
                  2. İkinci selam, insanın yaratılıştaki düzeni ve ululuğu fark ederek Allah’ın
                      kudreti karşısında hayranlık duymasını ifade eder.
                  3. Üçüncü selam, bu hayranlığın Allah aşkına dönüşmesidir. Aşk ile kendin-
                      den geçiştir, tam bir teslimiyetle sevgilide (Allah’ta) yok oluştur. Bir tür
                      “miraç”tır.
                  4. Dördüncü  selam  ise  insanın  manevi  yolculuğunu  tamamlayıp  kulluğa
                      dönüşüdür. Son selamda semâya Şeyh Efendi ve semâzenbaşı da katı-
                      lır. Son peşrev ve son yürük semâi çalınır. Son taksim yapılırken Şeyh
                      Efendi “post seması”nı tamamlayıp postuna döner. Son taksimin bitme-
                      siyle mutripten bir kişi, “Aşr-ı Şerîf” (Kuran-ı Kerim’den bir bölüm) okur
                      ve sema sona erer. Semâ töreninin bitmesiyle semâzenler de hırkalarını
                      sırtlarına  alarak  yerlerine  oturur.  Şeyh  Efendi’nin  “el  Fatiha”  demesiy-
                      le,  Fatiha  suresi  okunur.  Sonra  semâzenbaşı  bir  dua  okur.  Allah’ın  adı
                      olan “Hu” sözcüğü, semaya katılanlar tarafından nefes miktarınca top-
                      luca uzatılarak söylenir ve son selamlaşmalar başlar. Şeyh Efendi, sema
                      meydanında yürüyerek semâzenlere hitaben “Esselamün aleyküm” diye
                      selam verir. Bu selam karşılığında semâzenbaşı, diğer semâzenlerle bir-
                      likte baş keser. Semâzenbaşı “ve aleykümüsselam ve rahmetullâh-ı ve
                      berekâtühû”  diyerek  selamı  alır.  Semâzenbaşının  “berekâtühû”  deme-
                      siyle tüm semâzenler sondaki “hu” hecesini topluca uzatırken doğrulur.
                      Şeyh Efendi, mutribe doğru dönerek aynı şekilde selam verir. Bu selamı
                      ise mutrip adına yine aynı şekilde neyzenbaşı alır. Son olarak Şeyh Efendi
                      semâhaneden çıkarken törene katılanlarla selamlaşır. Önce semâzenbaşı
                      önde olmak üzere semâzenler, daha sonra da neyzenbaşı önde olmak
                      üzere  tüm  mutrip  heyeti  kırmızı  postu  selamlayarak  semâhaneyi  terk
                      eder.*

              * Dr. Timuçin ÇEVİKOĞLU’nun “Döndükçe Gönülde Aşk Tazelenir” adlı kitabından düzenlenerek alınmıştır.
                                                                                                              25
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32