Page 25 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 9

Neyi Tanıyalım

Halilezen: İki tane daire şeklinde
pirinçten yapılmış ve birbirine çarpı-
larak icra edilen vurmalı bir çalgıdır
(Görsel 1.23). Halile çalana “halile-
zen” denir.

Post: En büyük manevi makamdır.
Post, güneşin doğuş ve batışında Görsel 1.23: Halile
göğün büründüğü kızıl renktedir. Bu
renk, zuhuru (ortaya çıkmayı) ve
tecelliyi (belirmeyi) temsil eder
(Görsel 1.24). Ayrıca Hz. Mevlânâ
güneş batarken vefat ettiğin-
den Mevlevilerce kızıl renk “vus-
lat rengi” (kavuşma rengi) olarak Görsel 1.24: Post
benimsenmiştir.

Şeyh (Postnişin): Hak ilminin sem-
bolüdür ve tasavvuftaki bütün sıfat-
lara erişmiştir. Şeyh, Hz. Mevlânâ’yı
temsil eder. Hz. Mevlânâ ailesinden
gelenler ya da ilmi ve maneviyatı yük-
sek olan dedeler arasından tayin edilir
(Görsel 1.25).

Görsel 1.25: Şeyh (Postnişin)
MEVLEVİ TÖRENİ İCRASI VE MUKABELE

Sema töreni, insanın manevi yolculuğunu temsil eder. Altı bölümdür:
• Birinci Bölüm: Peygamber Efendimiz’in (S.A.V.) methiyesi (övgüsü)
olan “Naat-ı Şerif”in okunduğu bölümdür.
• İkinci Bölüm: Allah’ın (C.C.) kâinata “Kün!” (Ol!) emrini temsil eden
birkaç kudüm darbının (vuruşunun) duyulduğu bölümdür.
• Üçüncü Bölüm: Naat-ı şeriften ve kudüm darbından hemen sonra
Allah’ın (C.C.) kâinata can vermek için üflediği “nefha-yı ilahiyye”yi (ilahi
nefes) temsil eden ney taksiminin yapıldığı bölümdür.
• Dördüncü bölüm: Semazenlerin birbirlerine selam verip peşrev eşliğin-
de dairevi yürüdüğü bölümdür. Bu yürüyüş üç turda tamamlanır ve bö-
lüm “devriveledî” (Sultan Veled Devri) olarak adlandırılır (Görsel 1.26).
• Beşinci Bölüm: Sema ayininin başladığı bölümdür. Sema ayini dört se-
lamdan meydana gelir.
• Altıncı Bölüm: Kur’an-ı Kerim, dua ve bütün peygamberlerin ruhları için
Fatiha Suresi’nin okunmasıyla sema töreninin son bulduğu bölümdür.

23