Page 20 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 9

Çalgı Eğitimi Ney

Kutb-i Nâyî Ulvi Erguner

3 Ağustos 1924’te İstanbul’da doğdu. İlkokulu Çarşamba’da
bitirdikten sonra Konya Askeri Ortaokulu ve Konya Maltepe Askeri
Lisesinde okudu. 1943’te Kara Harp Okulundan mezun oldu. İlk
ney derslerini ve musiki bilgilerini babası Süleyman Erguner’den
aldı. Halil Can, Nuri Halil Poyraz, İlyas Tonguç, Fahri Kopuz, Hulusi
Gökmenli, Saadettin Heper’den musiki meşk etti. TRT İstanbul ve
Ankara Radyosunun yayınlarına katıldı, Mesut Cemil ile çalışma-
lar yaptı. Subay olarak çeşitli illerde görev yaptıktan sonra, 1964
yılında yarbay rütbesindeyken kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.
Üç yıl kadar serbest çalıştıktan sonra TRT İstanbul Radyosu Türk
Musikisi ve Halk Musikisi Müdürlüğü görevine getirildi. İstanbul
Radyosundaki idari görevinin yanı sıra neyzen ve koro şefliği de
yaptı. Ulvi Erguner yaptığı musiki tarihi çalışmaları ile Farabi, Ab-
dulkadir Meragi ve Kâtip Çelebi’nin eserlerini musiki repertuvarına
kazandırdı. Yurt içi ve yurt dışında düzenlenen Mevlevi musikisi
ve ayinlerinde neyzen olarak yer aldı. Konya’da Mevlânâ’yı anma
törenlerinde Halil Can’dan sonra neyzenbaşılık görevini yürüttü.
Beyat-î araban makamında bir peşrev ve bir saz semâisi beste-
ledi. Oğulları Süleyman Erguner ve Kudsi Erguner’i yetiştirdi. 17
Kasım 1974’te vefat etti (Görsel 1.14).

Görsel 1.14: Kutb-i Nâyî Ulvi Erguner

Kutb-i Nâyî Niyazi Sayın

Neyzen ve ebru sanatçısıdır. 12 Şubat 1927’de İstanbul’da dün-
yaya geldi. İstanbul Belediye Konservatuvarını bitirdi ve Neyzen Halil
Dikmen’den ney dersleri aldı. 1950 yılında İstanbul Radyosuna neyzen
olarak girdi, Üsküdar Musiki Cemiyetine de devam etti. 1976’ya kadar
Münir Nurettin Selçuk yönetimindeki Belediye Konservatuvarı İcra He-
yeti’nde ney üfledi. 1976’da İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde
açılan Türk Musikisi Devlet Konservatuvarında ney dersleri vermeye
başladı. Her yıl Konya’da düzenlenen Hz. Mevlânâ’yı anma törenlerinde
yıllarca neyzenbaşı olarak görev aldı. 1980 yılında TRT İstanbul Rad-
yosundan emekliye ayrıldı. 1980-1981 yılları arasında ABD’de Washin-
gton (Vaşinktın) Üniversitesinde Türk müziği nazariyatı ve ney dersleri
verdi. Niyazi Sayın, Halil Dikmen’in kullandığı dudak vibratosunu ge-
liştirerek ney icrasında uygulayıp kendine has bir ekol geliştirdi. Kültür
ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen 2009 yılı Kültür ve Sanat Büyük
Ödülü’nü alan Niyazi Sayın; Neyzen Ömer Erdoğdular, Neyzen Sadrettin
Özçimi, Neyzen Arif Erdebil, Neyzen Yavuz Akalın ve Neyzen Salih Bilgin’i
yetiştirmiştir. Hâlen İstanbul’da yaşamını sürdürmektedir (Görsel 1.15).

Görsel 1.15: Kutb-i Nâyî Niyazi Sayın

BİLGİ NOTU
Mevlevihanelerde eğitim gören öğrencilerden bazıları, normal eği-
timlerine ek olarak özel bir manevi eğitimden daha geçerlerdi. “Çile
çıkarmak” ya da “çile tamamlamak” olarak tabir edilen ve bin bir gün
süren bu eğitimi başarıyla tamamlayanlara “dede” unvanı verilirdi.

18