Page 176 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 176
= BİLGİ KUTUSU
Türk sinemasının önemli yönetmenlerinden biri olan Nuri Bilge Ceylan, filmlerinde toplumsal gerçeklere
bağlı kalmış ve bunu bire bir yansıtmıştır. Ahlat Ağacı adlı sinema filminde gerçekçi ve doğalcı akımların
toplum ve insan yönünü yansıtmıştır.
METİN İNCELEME
August Strindberg’in Matmazel Julie ile Baba adlı oyun metinlerini okuyunuz. Aşağıdaki
sorular doğrultusunda metinleri inceleyiniz.
1. Oyunun konusu nedir?
2. Oyunun dramatik örgüsü nasıldır?
3. Oyunun başkahramanı kimdir?
4. Oyunun başkahramanının oyundaki işlevi nedir?
5. Oyundaki çatışma unsurları nelerdir?
6. Oyundaki kişiler kimlerdir? Kişilerin fiziksel ve psikolojik özellikleri nelerdir?
7. Oyun, gerçekçi ve doğalcı akımın hangi özelliklerini göstermektedir?
8. Oyun, hangi tiyatro akımı özelliklerini yansıtmaktadır?
9. Oyun, yazıldığı ülkenin hangi sosyal ve kültürel ögelerini yansıtmaktadır?
C SIRA SİZDE
Henrik Ibsen’in Hedda Gabler, Anton Çehov’un Martı adlı oyun metinlerini okuyunuz. Oyunların gerçekçi
ve doğalcı akım ilkelerini nasıl yansıttığını belirleyiniz.
9.1.3.2. Alman ve Avusturya Tiyatrosu
Almanya
Almanya XIX. yüzyılın ikinci yarısında çok az oyun yazarı yetiştirmiştir. Bu dönemdeki önemli oyun yazarları
Otto Ludwig ve Gustav Freytag’dır. Ludwig, idealizm ile doğalcılık arasında orta yol aramıştır. Almanya’nın siyasi
ve toplumsal tutumuna karşı çıkarak bunların yerine tarafsız gerçekçiliği ortaya koymak için çaba göstermiştir.
Almanya’da XIX. yüzyılın sonlarında varyete tiyatroları, kabareler, yaz tiyatroları gelişmiştir. Operet giderek geniş
kitlelerin beğenisini kazanmaya başlamıştır. Almanya’daki yerleşik tiyatro toplulukları, eyalet veya belediye
yöneticilerince desteklendiği için sayı bakımından düşüşe geçmemiştir. XIX. yüzyılın sonunda Alman dilinin
en önemli tiyatrosu Viyana’nın Burgtheatre’dır (Börgtiyatır). Bu tiyatronun en önemli tiyatro olmasının nedeni
ise oyun yazarları Laube (Lavbö) ve Dingelstendt’in (Dingelsitent) art arda bu tiyatroda yöneticiik yapmalarıdır.
Doğalcı tiyatro kategorisinde değerlendirilen en bilindik Alman yazar Gerhardt Hauptmann [Gerhart Hapmın
(1862-1946)] olmuştur. Almanya’da doğalcılık akımının en güçlü kalemi olarak tanınmıştır. Doğalcı tiyatro
yaklaşımıyla kaleme aldığı oyunlar oldukça etki yaratmıştır. Onun oyunları çağdaş Alman oyun yazarlığını
hazırlamıştır.
Avusturya
Ludwig Anzergruber, Avusturya’da oynanan köylü oyunlarının kır yaşamını aslına uygun bir şekilde yansıtması
için çaba harcamıştır. Oyunlarında her zaman ciddi değildir. Gerçekçiliği nedeniyle değeri, yaşamının sonuna
kadar anlaşılmamıştır. Köylü dramına yeniden ilgi duyulmasını sağlamış ve özellikle köylü oyunları üretmek için
bir tiyatro kurmuştur.
174 9. ÜNİTE