Page 89 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

BIYOLOJI

KONU LENF DOLAŞIMI, DOLAŞIM SİSTEMİ RAHATSIZLIKLARI VE
ÖZETİ SAĞLIKLI YAPISININ KORUNMASI
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

LENF DOLAŞIMI
Lenf Dolaşım Sisteminin Genel Yapısı ve Görevleri
• Sağlıklı yetişkin bir insanda kılcal damarlardan sıvı ve çok az da olsa kan proteinleri doku sıvısına geçer. Kanın kılcal
damarlarda kaybettiği bu sıvının ve proteinlerin tekrar kana geri kazandırılmasında lenf dolaşımı görev alır. Yani
vücudumuzda kan dolaşımı dışında lenf dolaşımı olarak ikinci bir dolaşım sistemi vardır.
Lenf dolaşımı
• Kılcal kan damarlarından doku sıvısına çıkıp tekrar kılcal kan damarlarına geçememiş doku sıvısının fazlasının ve
doku sıvısına geçen proteinlerin kan dolaşımına geri döndürülmesini sağlar.
• Sindirim sisteminde emilen yağı ve yağda eriyen vitaminleri toplayıp kan dolaşımına ulaştırır.

• Vücuda giren yabancı madde ya da mikroorganizmalara karşı savunma görevi yapar.
• Lenf dolaşım sistemi lenf damarları, lenf sıvısı ve lenf düğümlerinden oluşur.

DİKKAT

Lenf dolaşım sistemi embriyoda kardiyovasküler sistemin gelişiminden sonra yani hamileliğin 6. haftasının sonlarında
gelişmeye başlar.

Lenf Damarları
• Yağlar, ince bağırsaktan şilomikron hâlinde emilerek lenf damarları ile dolaşıma katılır. Lenf damarları, sindirim siste-
minden yağların emilmesine yardımcı olur.

• Lenf damarları lenf kılcalları ve lenf toplardamarlarından oluşur. Lenf kılcal damarları birleşerek lenf toplardamarlarını
oluşturur.
• Lenf toplardamarlarının kan toplardamarlarından daha ince olan duvarlarında, bağ dokusu ve düz kas yapısı görülür.

• Atardamar yoktur.
• Lenf kılcalları dokular arasına yayılmış, bir ucu kapalı tüp şeklinde damarlardır.
• Doku sıvısı lenf kılcallarıyla toplanır.
• Lenf kılcallarının porları kan kılcallarına göre daha büyüktür.

• Geçirgenlikleri, kan kılcallarından daha yüksektir.
• Lenf kılcalları daha büyük lenf toplardamarları ile birleşir. Lenf damarlarının birleşmesiyle göğüs lenf kanalı ve sağ
lenf kanalı adı verilen iki büyük lenf damarı oluşur.

DİKKAT

Lenf damarlarında lenf sıvısının yer çekimi ile geri dönmesini engelleyen tek yönlü açılan kapakçıklar bulunur.

Lenf Sıvısı
• Lenf kılcal damarlarına difüzyonla geçen doku sıvısının fazlası lenf sıvısı adını alır.

• Lenf sıvısı dokulardan kalbe doğru hareket eder.
• Kanda bulunandan daha az protein bulunur.
• Alyuvarları olmadığından renksizdir, dolayısıyla akkan da denir.
• Lenf sıvısında fibrinojen yoktur, akyuvarlar bulunur. Akyuvarlar sayesinde lenf, vücut savunmasında önemli rol oynar.

BİYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 89