Page 161 - Konu Özetleri AYT Fizik

FIZIK

KONU ÇEMBERSEL HAREKET
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

AÇISAL MOMENTUM
Açısal momentum, dönen cisimlerin temel bir fiziksel özelliğidir ve hem makro hem de mikro ölçekte önemli uygulamalara
sahiptir. Makroskopik olarak, CD'ler, bisiklet tekerlekleri, topaçlar, buz pateni yapan sporcular ve yörüngede dönen geze-
genler gibi sistemlerde gözlemlenebilir. Bu sistemlerde açısal momentum, nesnelerin dönme hızını ve stabilitesini belirler.
Mikroskobik düzeyde ise, atomlar, moleküller ve atom çekirdekleri açısal momentum sayesinde belirli yörüngelerde dönme
eğilimindedir. Bu, kuantum mekaniği, moleküler yapı analizi ve çekirdek fiziği gibi alanlarda açısal momentumun kritik bir
rol oynadığını gösterir.

Bir bilgisayar CD'si, dönme hareketi yaptığında açısal momentum kazanır.
CD'nin dönüş hızı ve kütlesi, bu açısal momentumun büyüklüğünü etkiler.

Bir bisiklet tekerleği döndüğünde, kazandığı açısal momentum tekerleğin sa-
bit bir şekilde dönmesini sağlar, bu da bisikletin daha stabil bir şekilde ilerle-
mesine yardımcı olur.

Gezegenler, Güneş etrafındaki yörüngelerde dönerken, bu yörüngelerdeki
hareketleri sırasında açısal momentum kazanırlar. Bu momentum, gezegen-
lerin yörüngelerinin sabit kalmasını sağlar.

HATIRLAYALIM

Çizgisel Momentum
Bir cismin çizgisel momentumu, kütlesi ile hızının vektörel çarpımı olarak tanımlanır:
P¶ = m • ϑ¶
Burada m cismin kütlesi, ϑ¶ ise hız vektörüdür. Çizgisel momentum, bir vektörel büyüklüktür ve yönü hız vektörüyle ay-
nıdır. Çizgisel momentum cismin şekline bağlı değildir.

m

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 161