Page 166 - Konu Özetleri AYT Fizik

FİZİK

KONU ÇEMBERSEL HAREKET
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

KÜTLE ÇEKİM KUVVETİ

Yer çekimi kuvveti, evrenimizdeki düzenin sürdürülmesinde kritik bir role sa-
hiptir. Bu kuvvetin yokluğu, atmosferin ve suyun kaybı gibi yaşamı tehdit
eden değişikliklere yol açar. Biyolojik yapılar çöker, gezegen ve yıldızların
yörüngeleri bozulur, gece-gündüz döngüsü dahil doğal süreçler altüst olur.
Yerçekimi olmaksızın evrende yaşamın mevcut formda devamı mümkün
olmazdı. Bu nedenle yerçekimi, hayatımızın temel bir parçasıdır ve onun
varlığı evrenin düzenli işleyişini sağlar.

KÜTLE ÇEKİM KUVVETİ NELERE BAĞLIDIR?

Newton'un kütle çekimi yasası, herhangi iki cismin kütlelerinin çarpımı ile
doğru orantılı, kütleler arasındaki mesafenin karesi ile ters orantılı olarak
ifade edilir. Bu yasa, Ay'ın Dünya çevresindeki yörüngesini de açıklamak
için kullanılmıştır. Ay, Dünya'nın kütle çekimi etkisi altında kalarak Dünya
etrafında dairesel bir yörünge boyunca döner.
Newton'un bu keşfi, gök cisimlerinin hareketlerini ve evrenin genel yapısını
anlamamıza önemli bir katkı sağlamıştır. Ayrıca, fiziksel olayların matema-
tiksel olarak modellemesini ve tahmin edilmesini sağlayan bir çerçeve sun-
muştur. Bu, modern fizik biliminin temelini oluşturmuş ve uzay keşifleri ve
astronomi çalışmaları gibi birçok alana ilham vermiştir.

m 1
m 2

1 2

F = F 2
1

d

Kütlelerin birbirine uyguladıkları kuvvetlerin gösterimi

Kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü matematiksel olarak;

m m⋅
F = F = G⋅ 1 2 formülü ile ifade edilir.
1 2 2
d
Burada:
F = Kütle çekim kuvveti
2
2
G = Evrensel çekim sabiti (yaklaşık olarak 6.67 • ×10 -11 N • m /kg )

m ve m = İki cismin kütleleri
1 2
d = Cisimlerin kütle merkezleri arasındaki mesafe

166 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - AYT