Page 165 - Konu Özetleri AYT Fizik

AÇISAL MOMENTUM

Presesyon hare- Presesyon, bir topacın kendi ekseni etrafında dönmesi sırasında, ayrıca
ketinin çember- z dönme eksenine dik bir eksende yavaşça dönmesi olayıdır. Bu hareket,
sel yörüngesi L¶
ω¶ topacın ağırlık kuvveti nedeniyle oluşan bir tork tarafından tetiklenir. Ağırlık
P
kuvveti, topacı yatırmaya çalışan bir tork oluştururken, topacın yüzeyi ile
ω¶ temas noktasında oluşan tepki kuvvetinin torku sıfırdır. Topaç döndükçe
bir açısal momentum oluşturur ve bu, dönüş yönüyle paralel bir vektördür.
Ağırlık kuvvetinden kaynaklanan tork, topacın açısal momentum vektörü-
nün yönünü değiştirir, fakat büyüklüğünü değiştirmez. Bu yön değişikliği,
N¶
θ topacın presesyon adı verilen yavaş dönüş hareketine yol açar. Hareket
Kütle
merkezi halindeyken topaç dik dururken, hareketsizken yana yatar çünkü dönüş ta-
d y rafından sağlanan stabilizasyon kaybolur.
O
G¶

x

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 165