Page 135 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 135

KIMYA



    KONU                                    KARBOKSİLİK ASİTLER
    ÖZETİ
                    AYT    AYT    AYT    AYT     AYT    AYT    AYT    AYT    AYT     AYT    AYT           AYT


         Karbonil grubuna bir hidroksil grubunun bağlanması ile oluşan yapıya “karboksil grubu” denir. Karboksil grubu içeren
         bileşiklere karboksilik asit adı verilir.

           COOH
             O
             C O H
         Karboksil grubu


                                             KARBOKSILIK ASITLER
         Monokarboksilik asit Yapısında bir tane karboksil grubu bulunur.  H C COOH
                                                                          3
                                                                         COOH
                            Yapısında  birden  fazla  karboksil  grubu  bulunduran   COOH
                            karboksilik asitlere denir. Yapısında iki tane karboksil  H C COOH
         Polikarboksilik asit                                             2
                            grubu varsa dikarboksilik asit, üç tane karboksil grubu   HC COOH
                            varsa trikarboksilik asit adı verilir.
                                                                         H C COOH
                                                                          2
                                                                         H CCH COOH
         Hidroksi (oksi) asit  Yapılarında �OH grubu bulunan asitlerdir.  3
                                                                             OH
                                                                         H CCH COOH
                                                                          3
         Amino asit         Yapılarında �NH  (amino) grubu bulunduran asitlerdir.
                                          2                                  NH
                                                                                2
                            Çift  karbon  sayılı  ve  düz  zincirli  monokarboksilik
         Yağ asitleri                                                    CH 3  (CH )  CH CH (CH )  COOH
                                                                                               2 7
                                                                                2 7
                            asitlerdir.
         Karboksilik Asitlerin Adlandırılması
          •  Yapısında karboksil (�COOH) grubunun bulunduğu en uzun karbon zinciri seçilir.
          •  Bağlı gruplar okunduktan sonra karşılık gelen alkanın adının sonuna -oik asit eki getirilir.
          •  Polikarboksilik asitlerde asidin alkan adının sonuna karboksil grubu sayısına göre -di, -tri gibi ekler getirilir.

                                                    O
                                 H C  CH CH CH      C   OH
                                   3 5  4  3   2  2  1                 COOH
                                      Br   CH
                                             3                         COOH
                                 4-Bromo-3-metil pentanoik asit     Etandioik asit

          •  Bazı karboksilik asitlerin özel adlarının yanında yaygın adları da vardır.
                                             O                   O
                                          H COH            H C COH
                                                             3
                                          Formik asit        Asetik asit


         Karboksilik Asitlerin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
          •  Karboksilik asitler, yapılarında bulunan karboksil grubu nedeniyle polar yapılı bileşiklerdir.
          •  Birbiriyle ve su molekülleri ile kuvvetli hidrojen bağları yapar.
          •  Suda çözünür.

        KIMYA - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ      135
   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140