Page 30 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİ

KONU SOSYALLEŞMENİN AŞAMALARI VE SOSYALLEŞMENİN
ÖZETİ TOPLUMSAL İLİŞKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

Sosyalleşme süreci farklı aşamaları ve boyutları ile süreklilik gösterir. Çocukluk ve ergenlik, sosyalleşmenin en önemli
aşamalarıdır. Ancak sosyalleşme sadece çocuklar ve gençler için kritik bir öneme sahip değil, sosyalleşme hayat boyu
devam eden bir süreçtir.

Çocukluk:
Sosyalleşmenin ilk basamağı bebeklik ve çocukluktur. Bu dönemlerdeki sosyalleşme daha çok benlik oluşturma, beceri ve
davranış kazanma temellidir. Bebekler doğduklarında benlik duygusuna sahip değildir. Bir süre sonra kendisinin ayrı bir
varlık olduğunu, diğer bireylerle etkileşimi sayesinde fark eder ve böylece benlik oluşumu başlar. İnsanlar hayatlarının ilk
yıllarında bilişsel, duygusal ve fizyolojik gelişimlerini diğer bireylerin ilgi, sevgi ve şefkatleri ölçüsünde sağlayabilir. Bebek-
ler ve belli bir yaşa gelene kadar çocuklar, yetişkinlerin bakımından mahrum kalmaları durumunda varlıklarını devam etti-
remezler. Öğrenme de ancak diğer bireylerin varlığıyla söz konusu olabilir. Çünkü çocuklar yürümek, konuşmak, kalem tut-
mak, sarılmak, tuvalet alışkanlığı kazanmak gibi en basit beceri ve davranışları bile diğer bireyleri taklit ederek öğrenirler.
Çocukların bu becerilerle birlikte toplumun benimsediği ahlaki yargıları ve toplumsal kuralları da benimsemesi beklenir.
Çocukluğun ne şekilde biçimlendiği, toplumların ekonomik ve kültürel yapısıyla doğrudan ilişkilidir.

Ergenlik:
Çocukluktan çıkıp yetişkinliğe geçiş olarak kabul edilen ergenlik dönemi, bağımsızlık kazanmanın ve kimlik oluşturmanın
en kritik dönemidir. Bu dönem, kendine has özellikleriyle çocukluktan sonra sosyalleşmenin en önemli aşamasıdır. Çünkü
bu dönemde arkadaş gruplarının aileden daha fazla önem kazandığı bir sosyalleşme sürecine girilir. Arkadaş gruplarının
seçimi, ergenlerin olumlu ya da olumsuz davranış kazanmalarında büyük ölçüde belirleyicidir. Diğer taraftan bilişsel geli-
şimlerine paralel olarak adalet, eşitlik, özgürlük, otorite ve daha pek çok kavram üzerinde düşünme ve sorgulama bece-
rileri; kimlik oluşturma süreçlerini biçimlendirir. Eğilim ve becerilerin keşfedilmesi, yetişkin hayatına hazırlık bu dönemde
hız kazanır. Ergenlerin yetişkin olduklarında yapacakları işe uygun bir alan seçmeleri ve eğitimlerini o alan üzerinden
sürdürmeleri beklenir.

30 MEBİ KONU ÖZETLERİ SOSYOLOJİ - AYT