Page 34 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİ

KONU
ÖZETİ TOPLUMSAL DEĞER - TOPLUMSAL NORM - TOPLUMSAL KONTROL
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

TOPLUMSAL DEĞER

Toplumsal değerler, toplumda ortaklaşa kanılar sonucu oluşmuş, toplum üyeleri tarafından paylaşılan, toplumun iyiliği ve
gereksinimlerinin karşılanması açısından önemli, duygularla yakından ilişkili olan maddi ve manevi şeylerin olumlu ya da
olumsuz nitelemelerle adlandırılmasıdır. Toplumsal değerler, o toplumun kültürel hedeflerine göre şekillenir ve toplum
tarafından benimsenmesi gereklidir. Değerler, maddi ve manevi niteliklere sahiptir. Örneğin maddi yapısı dışında ulusal
bayraklar bağımsızlığın simgesi olarak manevi bir değere sahiptir.

DİKKAT
Toplumsal değerler, maddi ve manevi niteliklere sahiptir.

Değerler yerel ve evrensel değerler olarak ikiye ayrılır. Yerel değerler sadece belirli bir toplumun üzerinde uzlaştığı de-
ğerlerdir. Örneğin misafirperverlik her toplumda kabul edilen bir değer değildir. Ancak Türk toplumunda oldukça önemli
bir değerdir. İnsan hakları, eşitlik, özgürlük, sevgi, saygı, hoşgörü, dürüstlük vb. hemen hemen tüm toplumların üzerinde
uzlaştığı değerler olduğu için evrensel değerler olarak kabul edilir.

Toplumsal Değerlerin Özellikleri
• Toplumsal değerler, toplumun bütünü ya da toplumsal grup üyeleri tarafından bilinir, benimsenir ve bunlara toplu-
mun çoğunluğu tarafından uyulur.
• Toplumsal yapı ve düzenin korunması ve sürdürülmesinde önemli bir güce sahiptir. Değerler, kuşaktan kuşağa ak-
tarılır.

• Toplumsal değerler, toplumsal ilişkilerin düzenleyicileri arasında yer alır. Toplumsal kurallara temel oluşturur ve
zorlayıcıdır.
• Bir davranış ya da ilişkinin çoğunlukla olumlu olarak kabul edilmesi yürürlükteki toplumsal değerlerle uyum içinde
olmasına bağlıdır.
• Değer sistemleri kültürden kültüre veya aynı kültürde, zamandan zamana ve hatta aynı toplumda da bir bölge ve
sınıftan diğerine farklılık gösterir.

34 MEBİ KONU ÖZETLERİ SOSYOLOJİ - AYT