Page 61 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK ŞİİRİ

• "Her güzel şey şiirdir." diyerek ilk defa şiirin konusunu genişletmiştir.
• Şiirlerini aruzla yazmıştır.
• Kullandığı dilde halk söyleyişlerinden, divan edebiyatındaki mahallîleşme cereyanından ve Fransız edebiyatından

etkiler vardır.
• Devrinde "üstat" olarak anılmıştır.
• Romantizmin ve realizmin özellikleri eserlerinde kendini göstermektedir.
• Türk edebiyatının ilk realist romanı Araba Sevdası ’nı kaleme almıştır.
• Şiir, hikâye, roman, tiyatro, eleştiri, çeviri, anı gibi birçok türde eserler vermiştir.

Eserleri:
Şiir: Nağme-i Seher, Yadigâr-ı Şebâb, Zemzeme (Bu eserin ön sözünde yeni edebiyatı savunmuş,
Muallim Naci bu esere Demdeme ile karşılık vermiştir.), Pejmürde, Nijad Ekrem

Abdülhak Hamit Tarhan (1852-1937)
• Modern Türk edebiyatımızın kurucularından kabul edilen sanatçı, devrinde "Şairi-i Azam" olarak anılmıştır.
• Görevi nedeniyle birçok yeri gezmiş olması sanatını etkilemiş, Doğu ve Batı arasında bir köprü olmuştur.
• Tiyatrolarını nesirle kaleme aldığı gibi, aruzla ve heceyle tiyatro yazmıştır.
• Romantik bir duyarlılığa sahip sanatçı "sanat için sanat" görüşünü benimsemiştir.

• Edebiyatımızın ilk pastoral şiiri Sahra 'yı kaleme almıştır.
• Divan şiirinin son kalıntılarını yıkan sanatçı olarak anılmaktadır.
• Edebiyatımıza metafizik anlayışı getirmiştir.
• Ağır bir dil kullanmış, bu yönüyle Türk dilinin sadeleşmesi duraklama dönemine girmiştir.

• Kendini ve yakınındaki insanları yazdığı eserlere konu etmiştir.
• Heceyi çok az kullanan sanatçı, şiirlerini aruzla yazmıştır.
• En ünlü şiiri Beyrut'ta ölen karısı için yazdığı Makber 'dir.
• Tiyatroları oynanmak için değil, okunmak içindir ve sahne tekniğine uymamaktadır.
• Şiirlerinde aşk, tabiat, ölüm, metafizik konularını; tiyatrolarında ise eski uygarlıkları, günlük yaşamı, tarihi, bireysel
konuları işlemiştir.

Eserleri:
Şiir: Makber, Sahra, Ölü, Hacle, Divaneliklerim yahut Belde, Bir Sefilenin Hasbıhali, Bâlâ'dan Bir Ses,
Validem, Tayflar Geçidi, Ruhlar, Garâm

Muallim Naci (1850-1893)
• Türk şiirine yeni bir anlayış getiren Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan ile eski - yeni tartışmasına
girmesinden dolayı eski anlayışın en önemli kalemşoru olarak görülmüştür.
• Eski anlayışa bağlı kalmakla beraber Fransız edebiyatına uzak kalmamış, Batılı anlayışa uygun şiirler kaleme
almış, tercümeler yapmıştır.
• Sanatının en önemli yönü şiirleridir. Eski anlayışı devam ettiren gelenekçi şiirlerinin yanında, yenilikler yabancı

kalmadığı yeni tarz şiirleri de vardır.
• Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamış, bu yönüyle Tevfik Fikret'i ve Mehmet Akif Ersoy'u etkilemiştir.

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 61