Page 20 - Konu Özetleri TYT Biyoloji
P. 20
BİYOLOJİ
KONU ORGANİK BİLEŞİKLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ,
ÖZETİ KARBONHİDRATLAR
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
ORGANİK BİLEŞİKLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Tüm canlıların temel yapısını organik bileşikler ve inorganik bileşikler oluşturur.
• Organik bileşikler canlılar tarafından üretilir.
• Karbonhidrat, lipit, protein, nükleik asit, enzimler, vitaminler, hormonlar ve ATP canlılar için önemli organik bileşiklerdir.
• Yapısında karbon ve hidrojen elementlerinin yanı sıra oksijen, azot, fosfor, kükürt de bulunabilir.
• Enerji verici, yapıcı, onarıcı ve düzenleyici olarak farklı işlevlere sahiptir.
• Besinlerle alınanların çoğu hücre zarından geçemeyecek kadar büyük olduğundan sindirilerek kana geçer.
• Büyük organik bileşiklerin en küçük anlamlı yapı birimine monomer denir. Benzer ya da özdeş yapıdaki çok sayıda
monomerin birbirine bağlanmasıyla oluşan büyük yapılı organik moleküllere polimer denir.
• Monomerlerin birleşerek polimerleri oluşturması bir dehidrasyon reaksiyonudur. Dehidrasyon sırasında basit organik
+
–
maddelerden birinin hidrojeni (H ) ile diğerinin hidroksit grubu (OH ) birleşir. İki monomer arasında bağ oluşurken bir
molekül su çıkışı olur.
• Polimerlerin su kullanılarak yapı birimlerine ayrılmasına ise hidroliz denir. Dehidrasyonun tersi bir olaydır. Hücre içi
ve dışında gerçekleştirilebilir. Sindirim olayı hidrolize örnek verilebilir.
Dehidrasyon
Su Çıkışı
Basit organik maddeler Su Girişi Kompleks organik madde
Hidroliz
Dehidrasyon ve Hidroliz
DİKKAT
Enzim denetiminde gerçekleşen hidroliz tepkimelerinde enerji kaynağı olarak ortam ısısı yeterlidir.
KARBONHİDRATLAR
Yapısı, Görevi
• Karbonhidratlar, fotosentez sonucu oluşan organik moleküllerdir.
• Hücrede birinci derecede enerji kaynağı olarak kullanılır.
• Yapı maddesi ve onarıcı olarak da görev yapar.
• Hücre zarının, hücre çeperinin, nükleik asitlerin, DNA, RNA ve ATP’nin yapısına katılır.
• Yapılarında karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) elementleri bulunur.
• Molekül formülü genel olarak CH O'nun katları şeklindedir.
2
• Monomerleri birbirine glikozit bağıyla bağlanır.
• Buğday, arpa, pirinç gibi tahıllar, şeker pancarı, şeker kamışı, sebzeler, meyveler karbonhidrat bakımından zengin besinlerdir.
Şeker kamışı Sebzeler ve meyveler Pirinç
20 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT