Page 24 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

ORGANİK BİLEŞİKLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ, KARBONHİDRATLAR

Karbohidratların Canlılar İçin Önemi
• Üretici canlılar, atmosferdeki karbondioksiti fotosentez ve kemosentez yoluyla karbonhidratların yapısına katar. Hay-
vanlar da karbonhidratlı bileşikleri yiyerek karbonu almış olur.
• Glikoz, sinir hücrelerinin normal şartlar altında enerji elde etmek için kullandığı öncelikli organik bileşiktir.
• Parçalanmaları için gerekli oksijen miktarı, lipit ve proteinlere göre daha az olduğundan karbonhidratlar enerji kaynağı
olarak ilk sırada kullanılır. Besinlerle yeterli karbohidrat alınmazsa enerji eldesi için ikinci sırada yağlar, daha sonra da
proteinler kullanılır.
• Karbonhidratlar, yağlar ve proteinlerle bileşikler oluşturarak hücre yapısına katılır. Bazı karbonhidrat çeşitleri; DNA,
RNA, ATP ve hücre zarı gibi önemli molekül ve bileşiklerin yapısına katılır.
• İnsanlar selülozdan doğrudan yararlanamaz ancak selüloz, sindirim kanalı yüzeyinden mukus salgılayarak besinlerin
kolay hareket etmesini ve bunun sonucunda mide ve bağırsakların düzgün çalışmasını sağlaması açısından önemlidir.
• Gereğinden fazla karbonhidrat alındığında karbohidratların bir kısmı kullanılır. Ancak kandaki glikozun fazlası karaci-
ğer ve kaslarda glikojen şeklinde depolanır. Gerektiğinde tekrar glikoza dönüştürülerek kullanılır.
• Selüloz; kâğıt, sentetik ipek ve plastik yapımında kullanılır.

KRİTİK BİLGİ

Kanserli hücreler sağlıklı hücrelere göre daha fazla şeker kullandığından şeker tüketimini dengelemek önemlidir.
Karbonhidratların fazlası insanda yağa dönüştürülerek depolanır. Bu nedenle çok tüketilmesi şişmanlığa ve insülin
direncine sebep olarak diyabetin (şeker hastalığı) gelişmesine de zemin hazırlar.
Enerji ihtiyacı ilk sırada karbonhidratlardan karşılandığından az karbonhidrat tüketildiğinde hâlsizlik, yorgunluk ve baş
dönmesi meydana gelir.

Enerji ihtiyacı için karbonhidrat içeren besinler yeterince tüketilmelidir.

24 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT