Page 40 - Konu Özetleri TYT Biyoloji
P. 40
NÜKLEİK ASİTLER
RNA
• Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında ve ribozomun yapısında, ökaryot hücrelerin çekirdeğinde, çekirdekçiğinde, si-
toplazmasında, ribozomun yapısında, mitokondri ve plastitlerin içinde bulunur.
• RNA tek zincirlidir, kendini kopyalayamaz ve onaramaz.
• Timin organik bazı içermez. Timin yerine urasil bazı bulunur.
• Tüm RNA çeşitleri DNA üzerinden üretilir.
• Mesajcı RNA (mRNA), taşıyıcı RNA (tRNA) ve ribozomal RNA (rRNA) olmak üzere üç çeşit RNA vardır.
Mesajcı RNA (mRNA)
• Ökaryot hücrelerde DNA çekirdektedir ve bölünme haricinde çekirdek dışına çıkamaz. Protein sentezi sitoplazmadaki
ribozomlarda gerçekleştiğinden DNA’daki bilginin ribozomlara taşınması gerekir. mRNA, protein sentezi için DNA’dan
aldığı şifreyi ya da mesajı ribozoma taşır. Bu şifre; sentezlenecek proteindeki amino asitlerin çeşitlerini, dizilişlerini ve
sayılarını belirler.
• mRNA sentezlenirken DNA'nın iki zincirinden sadece biri kalıp olarak kullanılır ve mRNA bu zincirin karşıtı olarak
sentezlenir. Sentez sırasında DNA'daki adenin karşısına mRNA'daki urasil gelir.
DNA'nın kalıp zinciri
Sentezlenen mRNA
Taşıyıcı RNA (tRNA)
• Protein sentezi sırasında sitoplazmadaki kendine özgü serbest amino asitlere bağlanıp bu amino asitleri ribozoma taşır.
• Diğer RNA’lar gibi tek zincirlidir. tRNA, bir nükleotit zincirinin kıvrımlar yapmasıyla oluşur. Bu kıvrımlar da hidrojen
bağlarıyla bir arada tutulur.
Amino
asit
Zayıf hidrojen
bağı
HATIRLAYALIM
Her tRNA molekülü kendine özgü bir amino asidi bağlayıp protein
sentezine katılması için ribozoma taşıdığından hücrelerde en az
tRNA
20 çeşit tRNA bulunmalıdır.
mRNA
tRNA diğer RNA çeşitlerinden farklı olarak hidrojen bağı içerir.
40 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT