Page 83 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

TÜRKİYE’DE SU KAYNAKLARI

Marmara Denizi Havzası:
➢ Havzanın en önemli akarsuyu Susurluk Nehri'dir.
➢ Susurluk Nehri Havzası'nın yatak eğimi az olduğundan hidroelektrik enerji potansiyeli oldukça düşüktür.
Karadeniz Havzası:
➢ Havzadaki başlıca akarsular; Çoruh, Harşit, Yeşilırmak, Kızılırmak, Filyos (Yenice), Bartın, Sakarya'dır.
➢ Kızılırmak Nehri ülke sınırları içinde bulunan en uzun (1.355 km) akarsudur.
➢ Çoruh Nehri Türkiye'den kaynağını alıp Gürcistan sınırları içinde Karadeniz'e dökülür.
➢ Bartın Çayı’nın bazı bölümleri uygun koşullara sahip olduğundan bu akarsudan kısmen ulaşımda faydalanılmakta-
dır.
Ege Denizi Havzası:
➢ Havzadaki akarsular; Meriç, Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes'tir.
➢ Meriç Nehri, Bulgaristan ve Yunanistan sınırından Türkiye'ye ulaşır.
➢ Bakırçay, Gediz, Küçük ve Büyük Menderes nehirleri denize döküldükleri kıyılarda delta oluşturmuştur.
Akdeniz Havzası:
➢ Havzadaki akarsular; Dalaman, Eşen, Aksu, Manavgat çayları ile Göksu, Seyhan, Ceyhan ve Asi nehirleridir.
➢ Seyhan ve Ceyhan nehirleri Çukurova Deltası'nı oluşturmuştur.
➢ Asi Nehri, Suriye'den Türkiye'ye ulaşır ve Hatay’dan Akdeniz’e dökülür.
Basra Körfezi Havzası:
➢ Havzadaki başlıca akarsular, Fırat ve Dicle nehirleridir.
➢ Fırat Nehri, Murat ve Karasu ırmaklarının birleşmesiyle oluşur.
➢ Dicle Nehri, Hazar Gölü'nden doğar. Batman Çayı, Zap Suyu gibi büyük kolları vardır.
➢ Fırat ve Dicle nehirleri ülke sınırları dışında birleşerek Basra Körfezi'ne dökülür.
TÜRKİYE’DE YER ALTI SUYU KAYNAKLARI
• Dağlık ve engebeli arazilerde yamaç (vadi) kaynakları görülür.
• Karstik arazilerde ise karstik kaynaklar yaygındır. Başlıcaları;
Şekerpınarı (Pozantı), Kapuzbaşı (Kayseri), Düdensuyu (Antal-
ya).
• Etrafı yüksek dağlar ile çevrilmiş çukur alanlarda artezyen kay-
nakları yaygındır. Bu kaynaklar Konya, Muş, Erzincan, Bursa
ve Çukurova gibi ova alanlarında daha fazladır.
• Türkiye, genç oluşumlu ve kırıklı arazi yapısı nedeniyle fay
kaynakları nın (sıcak su kaynakları) fazla ve yaygın olduğu
bir ülkedir. Denizli Sarayköy ile Aydın Germencik'te jeotermal
enerji üretmek amacıyla santraller kurulmuştur. Türkiye dünya-
da jeotermal ısı ve kaplıca uygulamalarında ilk 5 ülke içerisinde Artezyen kuyusu
yer alır.

TÜRKİYE’DE SU VARLIKLARININ KULLANIMI
Denizlerden; ulaşımda, su ürünleri üretiminde, tuz üretiminde, kıyı turizminde ve yat turizminde yararlanılmaktadır.
Akarsulardan; içme ve kullanma suyu temininde, enerji üretiminde, sulamada ve turizmde yararlanılmaktadır.

Göllerden; içme ve kullanma suyu temininde, enerji üretiminde, sulamada, turizmde, ulaşımda, su ürünleri üretiminde ve
tuz üretiminde yararlanılmaktadır.
Yer altı sularından; kaplıcalarda, konutların ve seraların ısıtılmasında, enerji üretiminde, sulamada, içme ve kullanma
suyu temininde yararlanılmaktadır.

COĞRAFYA - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 83