Page 216 - Öğretim Programı Okuryazarlığı Öğretmen Rehber Kitabı
P. 216
C) Kültürel faaliyetlerde bulunmak D) Yeniçeriye ulufe vermek
E) Cami yapmak Ǿ
Öğretim Programı Okuryazarlığı EK 3: Tarih 10 (10.7.5. - Anlama) Ders Planı Örneği
SORU 5:
Vakflar gördüəü hizmetler açsndan alt-orta gelir gruplarnda bulunan kesime önemli katk saəlard. Korku ve ümitsizlik içine
düʏen kimseye sahip çkldənda o kiʏi kendisini tehlikelerden korunmuʏ olarak emniyette hisseder ve ʏefkate kavuʏmuʏ olurdu.
ɨhtiyaç sahipleri vakflar sayesinde ihtiyaçlarn karʏlar ve toplum içinde kendilerine yer bulurdu. Bu sayede sosyal düzende
doəabilecek karʏklklara karʏ daima yatʏtrc ve düzeltici bir politika uygulanmʏ olurdu.
BuǾbilgilere göre vakflarla ilgili aʏaədakilerdenǾhangisine ulaʏlamaz?
A) Sosyal dengenin kurulmasna yardmc olmuʏtur. B) Ticari amaçl faaliyetlerin yaplmasn saəlamʏtr.
C) Alt-Orta gelir grubuna ekonomik katk saəlamʏtr. D) Toplumsal birliktelikte önemli rol oynamʏtr.
E) Vakf hizmetleriyle muhtaç kiʏiler tehlikelerden korunur, Ǿ
ʏefkat görürdü.
SORU 6:
Bilgi : Fatih Dönemi'nde vakƒyesi olan hastaneler bulunmaktadr. “…hastanede (Dâru'ʏ-ʏifâ) muhtaç kimseler baklr ve bedava ilaç
verilirdi. ɨçinde iki âlim ve tecrübeli doktor, bir kehhâl (göz doktoru), bir cerrâh (operatör), bir eczac hazr bulunurdu. Ecza mahzeni
muhafz ve idare iʏlerine bakan bir emin ile vekili, iki hastane aʏçs, kapc ve iki hastabakc hastane personelini teʏkil etmekte idi.
Vakƒyede hastalara tatl muamele olunmas özellikle iʏaret olunmuʏtur.”
Durum : Vakflar Genel Müdürlüəü'nün gerçekleʏtirdiəi çeʏitli sosyal hizmetlerden birisi de aʏevi hizmetidir. Aʏevi diəer ad ile
5-DEĞERLENDİRME Eyüp'te hizmet veren bir aʏevimiz bulunmaktadr. Eyüp ɨmaretimizde günde iki binǾkiʏiye scak yemek verilmektedir.
imaret, yoksullara yiyecek daətlmak üzere kurulmuʏ olan hayrevi olup bugün Vakflar Genel Müdürlüəü'nce iʏletilen ɨstanbul
Yukarda verilen bilgi ve duruma göre aʏaədakilerden hangisi söylenebilir?
B) Günümüzde vakflara yeterli önem verilmemektedir.
A) “ɨnsan yaʏat ki devlet yaʏasn” anlayʏ devam
etmektedir.
C) “Asl olan devletin bekasdr” anlayʏ günümüze D) Toplumun belli kesimleri vakf çalʏmalarna
taʏnmaktadr. katlmaktadr.
E) Günümüzde vakf hizmetleri kiʏiler tarafndan Ǿ
yürütülmektedir.
SORU 7:
Bilgi :ǾVakf; kiʏilerin, taʏnr ya da taʏnmaz mallarn veya paralarn eəitim, din, saəlk veǾbayndrlk gibi sosyal ve kültürel
alanlardaǾtoplum yararna oluʏturulacak kuruluʏlara baəʏlamas veya bu kurumlar oluʏturmasdr.
Durum : Hizmet verilen alanlarn önemi nedeniyle padiʏahlar, hanedan üyeleri, üst düzey yöneticilerǾve varlkl kiʏiler vakflar
kurmuʏlardr. Kurulan vakflar çok çeʏitli alanlarda hizmet vermektedir.
Yukarda verilen bilgi ve duruma göre Osmanl Devleti’nde vakflardan hangi alanlarda yararlanlmamʏtr?
A) Osmanl Devleti snrlar içinde uygulanan iskân B) Yerleʏim yerlerinin sosyokültürel ihtiyaçlarnn
faaliyetlerinde karʏlanmasnda
C) Han, kervansaray gibi binalarla yollarn yapm ve D) VergilerinǾhzl bir ʏekilde toplanmasnda
iʏletiminde
E) Halkn saəlk, eəitim ve öəretim alanlarndaki Ǿ
ihtiyaçlarnn karʏlanmasnda
SORU 8:
Osmanl Devleti,Ǿʏehirlerin kuru luʏu, ʏekillenmesi ve geliʏme si, bir ksm sosyal tesislerin inʏas ile yakndan alakaldr. Osmanl
Devleti, ʏehirlerde te sis edilen imaretlere, ihtiyaç sahibi her inanç ve milletten kimselerinǾgelme sini saəlamʏtr. ɨmaretlerin yan sra
dinî eserler (cami, mescit, tekke, türbe, zaviye), medrese, han, hamam, has tane, çarʏ, frn, boyahane, salhane, su yollar ve kanali -
zasyon gibi bir ʏehrin ʏekillenmesinde rol oynayacak tesislerin yaplmasyla bu alanda geliʏme kaydedilmiʏtir.
Bu bilgiyeǾgöre;
I. Osmanl sosyal bir devlettir,
II. Osmanlda dinîǾhoʏgörü vardr,
214
214 III. Osmanl Devletinde ʏehircilik anlayʏ geliʏmiʏtir,
IV. Osmanl Devleti’ndeǾdinîǾmimari geliʏmemiʏtir
yarglarndanǾhangilerine ulaʏlabilir?
A) I ve II B) II ve IV
C) III ve IV D) I, II ve III
E) II, III ve IV Ǿ
SORU 9:
Vakflar, toplumun kaynaʏmasnda, birbirini kabullenmesinde ve dayanʏma içerisinde yaʏamasnda önemli bir yere sahiptir.
Osmanl Devleti’nde ayr bir yere sahip vakf kültürü farkl alanlarda faaliyet gösterdi. Medreseler üzerinden eəitime katk yapmak,
fakir aile kzlarnn çeyizlerini almak, kimsesizlere sahip çkmak, bölgesindeki ihtiyac olanlar doyurmak, yolculara ve seyyahlara
yiyecek vermek, hacca gidemeyenlerin hacca gitmesini saəlamak, sokaklar düzenlemek, kaldrmlarn yaplmasna yardm etmek
gibi birçok alanda hizmet vermiʏti.
Bu bilgilere göre vakflarla ilgili;
I. Birlikte yaʏama kültürünü geliʏtirmiʏtir,
II. Birçok alanda faaliyet göstermiʏtir,
III. Toplumsal yaʏamn temelinde yer almʏtr
yarglarndan hangilerine ulaʏlabilir?
A) Yalnz I B) Yalnz II
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III Ǿ
SORU 10:
Vakf sayesinde medresenin hoca ve talebele ri, külliyenin diəer görevlileri, çevrenin fakirleri ve yolcular yemek saatlerinde imarette
bir araya geliyor ve bu da bil gi akʏn saəlyordu. Böylece herkes örgün eəitim alma imkân bulamasa da külliyelerde
gerçekleʏtirilen sürekli yaygn eəitim sayesinde ülkenin her yannda ortak bir kültür oluʏuyordu.
Buna göre, aʏaədaki yarglardan hangisine ulaʏlamaz?