Page 221 - Öğretim Programı Okuryazarlığı Öğretmen Rehber Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ
2
İNKILAP TARİHİ 12
İNKILAP TARİHİ 12
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
Kazanım 12.1.2: 20. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin siyasi, sosyal ve ekonomik
1. ÜNİTE > 20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti
durumunu analiz eder.
ve Dünya
Metinden hareketle Osmanlı Devleti’nin eğitim sistemi hakkında hangi çıkarımlarda bulunabilirsi-
1.
Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı-Eleştirel Düşünme Becerisi
niz?
Etkinlik İsmi
Bireysel
Amacı
Balkan Savaşlarının sonuçlarını analiz edebilme
Aşağıda verilen haritaları ve metni göz önünde bulundurarak soruları cevaplayınız.
Yönerge
Mustafa Kemal’in bir lider olarak yetişmesinde öğrenim gördüğü okulların rolü hakkında neler
2.
söyleyebilirsiniz?
Mustafa Kemal’in öğrenim gördüğü şehirlerin günümüzde hangi ülkelerin sınırları içerisinde yer
3.
aldığını aşağıdaki harita üzerinde gösteriniz.
Polonya Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KAYBEDİLEN RUMELİ DİYARI TÜRKİYE CUMHURİYETİ 20 dk. 3
Çekya Ukrayna Rusya
Slovakya
Avusturya Macaristan Moldova EK 3: Tarih 12 (12.1.2. - Çözümleme) Ders Planı Örneği Öğretim Programı Okuryazarlığı
Slovenya Romanya
Hırvatistan
Bosna Sırbistan Harita 1: Balkan Savaşları öncesinde Osmanlı Devleti ve Harita 2: Balkan Savaşları sonrasında Osmanlı Devleti ve
Hersek 3. Aşağıdaki metin öğretmen tarafından sesli olarak okunur.
İtalya Karadağ Kosava Bulgaristan Karadeniz Balkan devletlerinin sınırları Balkan devletlerinin sınırları
Makedonya Gürcistan
Ermenistan Azerbaycan
Arnavutluk
Türkiye BALKAN SAVAŞLARI
Yunanistan Ege Denizi
Balkan devletlerinin hepsi, Balkan Savaşlarından az veya çok kazançla çıkmışlardır. Bu savaşlarda
Suriye İran zarar gören sadece Osmanlı Devleti olup, Avrupa’daki topraklarının %83'ünü, nüfusunun %69'unu
Akdeniz
ve bunlara ilâveten devlet gelirlerinden önemli bir kısmı ile önemli ölçüde bir ziraat potansiyelini
Irak kaybetmiştir.
Ürdün Sayın Enver Ziya Karal, Balkan yenilgisini, Osmanlı Devleti açısından, iç ve dış plân olarak iki ana
başlıkta sonuçlandırır. Buna göre, iç plânda dört ana nokta üzerinde durur; 1) Sınırların daralması,
Libya 2) Prestij kaybı, 3) Ulusçuluk düşüncesinin uyanışı, 4) İttihat ve Terakki Partisi iktidarının kuv-
Mısır vetlenmesi. Dış planda ise Asya’daki Osmanlı eyaletlerinin paylaşılması fikri ve Doğu Avrupa’da
dengesizlik.
Bulgaristan ve Yunanistan’a bırakılan topraklarda yaşayan Türkler, yapılan antlaşma hükümlerine
aykırı olarak idaresi altına girdikleri devletlerin hükümetleri veya ahalisi tarafından baskılara uğ-
2-KEŞFETME 1912 Ekiminden 1913 Ağustosu’na kadar yaklaşık on ay devam eden bu darbe sadece Osmanlı
4. Albert Einstein’ın “Bir ülkenin geleceği, o ülke insanlarının göreceği eğitime bağlıdır.” Sözlerini radılar ve gördükleri zulüm yüzünden bütün maddî varlıklarını bırakıp Osmanlı ülkesine sığınmak
zorunda kaldılar.
Atatürk’ü göz önünde bulundurarak eğitimin önemiyle ilgili kısa bir metin yazınız.
Devlet’ini değil, Balkan ve bütün Avrupa Büyük Devletleri’ni yakından ilgilendirmiş ve
etkilemiştir. Rekabet ve çıkar çatışması içerisinde bulunan devletler, Balkanlardaki bu bunalım
dolayısıyla bir defa daha karşılaşmışlar, bu da bloklar arasındaki gerginliği artırmış ve silahlanma
yarışını hızlandırmıştır. Bu nedenlerden Balkan Savaşları veya Balkan Bunalımı, I. Dünya
Savaşı’nın ateşlenmesine zemin hazırlamış, bu da Osmanlı Devleti’nin sonunu yaklaştırmıştır.
Ahmet Halaçoğlu, Balkan Savaşları ( 1912-1913) (Metin düzenlenerek alınmıştır.)
6 Yukarıda verilen metne göre Anadolu’daki nüfus değişimi ne tür sorunları beraberinde getirmiştir? Açıklayınız.
7
Hazırlayan: Gül KOÇ
4. 20. yüzyılın sonlarına doğru gelindiğinde üst üste savaşların yaşandığı, sınırları içinde sürekli bağımsızlık
ayaklanmaların çıktığı, dış ticarette büyük borçlar edindiği, batılı devletlerin pazarı hâline getirilen göçler-
den nüfusu hızla artan bir devletin hükümdarı olduğunuzu düşününüz.
A) Yukarıda verilen sorunlardan öncelikle hangisini çözerdiniz? Gerekçenizi belirtiniz.
B) Belirlediğiniz sorun ya da sorunları çözmek için nasıl bir yol izlerdiniz? Aşamalarını belirtiniz.
Balkan Savaşları sonrası oluşan göçlerin Anadolu’da neden olduğu sosyal ve ekonomik durumu, öğrencilerin öğ-
renmeleri sağlanır. Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nde Hilal-i Ahmer’in (Kızılay) “sorumluluk” duygusuyla göçmenlerin
ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştığına vurgu yapılır.
Sorunun amacı öğrencinin 20. yüzyılın sonlarına doğru dünyadaki değişimleri kavramasını sağlamaktır. Söz konusu
dönemde öğrencilerin geçmiş olaylara ilişkin elde ettiği veriler ve dönemin şartlarını dikkate alarak kendi tarih anlatı-
sını oluşturması, öğrencide “tarihsel empatiyi” geliştirecektir. A seçeneğinde öğrencinin sorunları çözme önceliğini, B
seçeneğinde ise sorunları çözme yöntemini belirtmelerini istemenin temel amacı öğrencilerde karşılaşılan bir duruma
uygun, doğru kararlar verebilme yani “karar verme becerisini” geliştirmeyi amaçlamaktadır.

219 219