Page 74 - Öğretim Programı Okuryazarlığı Öğretmen Rehber Kitabı

Öğretim Programı Okuryazarlığı

Değerlendirme eğitim öğretim faaliyetlerinde belirle- lıklı olduğu alanlarda bilgi düzeyinde kazanımlar yo-
nen aksaklıkların giderilmesine, mevcut seviyenin or- ğunlukta iken; meslek liselerinin aşçılık, elektronik,
taya koyulması ve sonucun yorumlanmasına, niteliğin makine, fotoğrafçılık, resim ve müzik gibi bölümlerin-
belirlenmesine ve kullanılan yöntem ve tekniklerin ne de beceri geliştirmeye yönelik kazanımlar yoğunluk-
derecede etkili olduğunun belirlenmesine imkân sağ- tadır. Öğretim yöntem ve teknikleri gibi ölçme değer-
lamaktadır. Dolayısıyla ölçme ve değerlendirme faali- lendirme yöntemleri de ölçülecek davranışın türüne
yetleri eğitim öğretim sürecinin önemli bir parçasıdır. ve düzeyine göre çeşitlilik göstermektedir. Kazanım-
Kullanılacak ölçme ve değerlendirme tekniklerinin lara ve sınıf ortamında kullanılan öğretim yöntem ve
kazanımların düzeyleri dikkate alınarak önceden be- tekniklerine en uygun ölçme ve değerlendirme yön-
lirlenmesi etkili bir değerlendirme için gereklidir. temini seçmek öğrenme-öğretme sürecinin niteliğini
artırmak için büyük önem taşır. Çünkü gerçekleştiri-
Ölçme ve değerlendirmenin esas amacı öğrencilerin
başarı düzeylerini nesnel bir biçimde ortaya koyarak len eğitim faaliyetlerinin ne derecede etkili olduğu,
hedeflenen kazanımlara ne derecede ulaştıklarının geliştirilmesi ya da değiştirilmesi gereken yönleri
belirlenmesidir. Öğretim programları kapsamında bi- ölçme değerlendirme olmadan somut olarak ortaya
lişsel öğrenmelerin yanı sıra konuya uygun tutum ve konulamaz.
beceriler de ölçme değerlendirme faaliyetlerine dâhil Öğretim programlarının uygulanması sürecinde ölç-
edilebilir. Kazanımların çeşitliliğine paralel olarak bu me ve değerlendirmenin etkili bir şekilde yürütülmesi
kazanımları yoklamaya yönelik yöntem ve teknikler için ölçmede kullanılacak araçların psikometrik özel-
de farklılık göstermektedir. Örneğin fizik, matematik, liklerinin bilinmesi önemlidir. Bu psikometrik özellik-
kimya, istatistik gibi bilişsel alan davranışlarının ağır- ler şu şekilde ifade edilebilir:

Kullanışlılık Güvenirlik Geçerlik

Öğrenci özelliklerinin ölçül- Öğretim programında yer alan Ölçme sonuçlarının amaca hiz-
mesinde kullanılan araçlar kazanımlarla ilgili öğrenci dav- met etme düzeyi olarak tanım-
hazırlanması, uygulanması ve ranışlarının tesadüfi hatalardan layabileceğimiz bir kavramdır.
puanlanması kolay ve ekono- arınık şekilde ölçülmesine güve- Aracın ölçmek istenen özelliğe
mik olmalıdır. nirlik denir. Kullanılacak ölçme başka özellik karıştırmadan
araçlarının duyarlı, objektif, programdaki kazanıma sahip
tutarlı ve kararlı olması beklenir. olan ile olamayan öğrencinin
Ölçme araçlarını programa ayrımını yapabilme derecesi
dahil ederken ve hazırlarken olarak da ifade edilebilir. Kap-
bu hususlara dikkat edilmediği sam, yordama, ölçüte dayalı ve
takdirde güvenirliğin düşmesine görünüş geçerliği olarak dört
sebep olunmaktadır. başlıkta incelenmektedir.

Ölçme ve değerlendirme; nasıl bir insan yetiştirilmek amacına, ölçülecek beceriye, imkânlara uygun olarak
istendiği, benimsenen eğitim felsefesi ve hedefle- seçilmelidir.
riyle ilişkilidir. Bilginin yanı sıra bireylerin becerileri Öğretim programlarından ölçme ve değerlendirmeye
ve tutumları da ölçülmelidir. Öğrencilerin perfor- ait tüm unsurları içermesi beklenmez. Ancak öğretim
manslarının dikkate alınıp değerlendirileceği, öğren- programları, ölçme ve değerlendirme sürecinin nasıl
ciyi öğrenmeye motive eden, öğrenme teorileri ile gerçekleştirilmesi gerektiği konusunda yol gösterici-
uyumlu; zamana, öğrenciye, derse göre değişkenlik dir. Güncel öğretim programlarında benimsenen ölç-
gösterebilen ölçme ve değerlendirme yöntemleri kul- me ve değerlendirme yaklaşımını ortaya koyan ifade
lanılmalıdır. Ölçme değerlendirme yöntemleri ölçme
örnekleri yan sayfada sunulmuştur:

72