Page 242 - Öğretim Programı Okuryazarlığı

EK 3: Biyoloji 9 (9.3.1.1.-Anlama) Ders Planı Örneği Öğretim Programı Okuryazarlığı

BÖLÜM 2: Öğrenme Öğretme Süreci

Tahminî Süre: 15 dakika
Ders başında öğrencilere aşağıdaki sorular sorulur:

• Okuldan eve giderken kaç canlı türü görebilirsiniz?
• Bir ormanı gezerken kaç farklı canlı türü görebilirsiniz?
• Peki Türkiye’de kaç canlı türü olabilir?
• Sizce dünyada ne kadar canlı türü olabilir?
Öğrencilerden tahminleri alındıktan sonra, aşağıdaki okuma metni bir öğrenci tarafından sesli okunur. Okuma
metni etkileşimli tahtada gösterilebilir veya kâğıtlara basılarak her bir öğrencinin metne erişimi sağlanır.

Yeryüzünde Kaç Tür Canlı Vardır? (Okuma metni)
Yeryüzünde yaşayan canlı türlerinin sayısı ile ilgili sağlıklı tahminler yapmak çok zor. Bugüne kadar yaşa-
yan türlerin %99’undan fazlasının soyunun tükendiği düşünülüyor. Şu an yeryüzünde yaşayan canlı türle-
rinin sayısıyla ilgili tahminlerse iki milyon ile bir trilyon arasında değişiyor.
1-DİKKAT ÇEKME ve bu türlerin 163 tanesi sadece incelenen ağaç ̧ türünde bulunuyordu. Erwin, bilinen tropik ağaç ̧ türü ̈
Terry Erwin 1980’lerde yaptığı çalışmalar sırasında tropik bir ağaç ̧ türünde 1200 farklı tür böcek bulmuştu

sayısının 50.000 civarında olmasından yola çıkarak, tropikal bölgelerde yaşayan böcek türlerinin sayısının
10 milyon civarında olduğunu tahmin etti. Erwin’in yeryüzünde şu an yaşayan canlı türlerinin yaklaşık sayı-
sıyla ilgili Tahminîyse 30 milyondu. 2011 yılında Lee Sweetlove tarafından Nature’da yayımlanan başka bir
çalışmaya göreyse sadece ökaryotik canlıların (hücre çekirdekleri hücrelerinin geri kalanından bir zarla
ayrılmış̧ hücrelere sahip canlıların) sayısı 8,7±1,3 milyon civarında. Yakın zamanlarda Kenneth J. Loceya
ve Jay T. Lennona tarafından Proceedings of The National Academy of Sciences (USA)’de yayımlanan bir
çalışmaya göreyse yeryüzünde yaşayan türlerin sayısı bir trilyon civarında olabilir. Araştırmacılara göre
geçmişte yapılan daha düşük tahminlerin sebebi, mikroorganizmaların çeşitliliğini belirlemek için kullanı-
lan örnekleme yöntemlerinin yetersizliği.
(Metne https://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/makale/btd_ekim_47.pdf adresinden ulaşılabilir.)

Metin okunduktan sonra öğrencilere aşağıdaki soru sorulur:
• Bu canlıları birbirinden ayırt etmek için siz hangi yöntemleri kullanırsınız?
Öğrencilerin bu denli fazla olan canlıların ayırt edilmesinde nasıl bir yöntem ve teknik kullanabilecekleri sor-
gulanır.

Bu aşamada baskın olarak kullanılan yöntem soru-cevap yöntemidir. Bu yöntem, belirli bir amaçla hazırlanan soruların
öğrenciler tarafından sözel olarak cevaplandırılmasına dayanan bir öğretim yöntemidir. Buradaki soruların amacı, önce-
likle öğrencinin dikkatini konuya çekmektir. 9.3.1.1. kazanımıyla ilişkili olarak, sorulardaki temel vurgu çeşitliliktir. Çünkü
öğrencilerin dikkati çeşitliliğe çekildikten sonra, bu çeşitliliğin sınıflandırılmasına yönlendirilmektedir. Bu aşamada da
öğrencilere metin okutulmuş ve metin sonrasında çeşitli canlıların birbirinden nasıl ayırt edilebileceğine yönelik sorular
sorulmuştur. Böylece öğrencilerin canlıların sınıflandırılması konusuna zihinsel olarak hazırlanmaları amaçlanmıştır. Ay-
rıca öğrencilerin sorulan sorulara sözlü olarak yanıt vermeleri ve düşüncelerini paylaşmaları sağlanarak ana dilde iletişim
yetkinliğinin gelişmesine katkı sunması da hedeflenmiştir.

241
241